Vajina mı? Ayıp ayıp!
Vajina kelimesini günlük dilimde çok rahat kullanıyorum ama nedeni sadece 15 yılı aşkın süredir bu organla çalışıyor olmam değil. Vajina teriminden herkesin anladığı şeyi anlamıyorum. Muhtemelen bu yüzden. “Vajina” kelimesi kadın cinsel organını ifade etmek için kullanılıyor ya, değil aslında. Kadın cinsel organı vajina değil, vulva’dır.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Osmanlı’da “ferç” kelimesi kullanılırmış. Yeni Türkçe’de kendine yer bulamamış ferç. Vatandaş durur mu, yapıştırmış o malum terimi. Ayıp sayılan o ‘amiyane’ tabiri kullanmak aslında. Kadın cinsel organını kastederken amiyane tabirler yerine daha bilimsel göründüğü için “vajina” demek ilk kimin aklına gelmiş diye merak ettim. Karşıma rahmetli yazar Duygu Asena’nın yine edebiyatçı olan ablası İnci Asena çıktı. Kadından bahsederken ironik bir şekilde “İki kol, iki meme, iki bacak ve bir vajina” demiş ve bu yazılı Türk literatüründe vajina’nın bu anlamda kullanımına ilk örnekmiş. İnternetin yalancısıyım. Sene 1976’ymış. Türkiye’nin başka başka sorunları varken kadın cinsel organına bir kimlik, bir isim kazandırdığı için büyük şükran borçluyuz kendisine. Keşke vulva deseymiş. Neyse çok da önemli değil. Ben terminolojimi açıklamak adına bu detayı vurgulamak istedim.
Vajina bir organ olarak önemlidir önemli olmaya ama sandığınız kadar da değil. Elbette el gibi göz gibi bir organ ve bu özelliği ile vücut bütünlüğüne ait önemli bir parça. Ama bu kadar. Daha fazla bir önemi, özelliği ya da gizemi yoktur. Bir iç organdır ve kültürel olarak midenin gördüğü muameleyi görmelidir bence. Nedense vajina ismi içinde geçtiği bütün terimlere erotik bir gizem katar. ‘Vajinal seks’, ‘vajinal orgazm’, ‘vajinal zevk’,… v.b. Vajinismus da bu gizemden nasibini alan garip bir hastalık.
Aaa! Söylemedim değil mi? Ben vajinismus konusunda deneyim kazanmış bir kadın doğum uzmanıyım. Mesleğimin pandemiye kadar olan son 4 yılını bu konuda çalışarak geçirdim. Binlerle ifade edebileceğim sayıda hastam oldu. Meselenin ülkemizin toprağına işlemiş cinsel eğitim ihmalinden kaynaklandığını iyice idrak ettiğimden beridir toplum sağlığını korumak adına kamu yararına paylaşımlar yapıyorum. Bu köşe de bu çalışmalarımdan biri olur umarım.
Vajinismus demiştim… Onu belki ileride yazarım ama şimdi konunun A’sından başlayayım. Vajina diyorum, bir iç organ. Tek vazifesi uterus (rahim) ile vulva’yı birbirine bağlamak, pasajı sağlamak. İçinden 3-3,5 kg büyüklüğünde bir kütlenin geçmesine uygun büyüklükte bir kesedir. Kese içi boşken yer kaplamaz bilirsiniz. Tıpta biz böyle yerlere potansiyel boşluk diyoruz. Gevşer, esner, yaşla beraber formunda değişiklikler olur ama bu kadının cinsel geçmişi ve doğum biçimi ile sanıldığı kadar alakalı değildir. Genetik en fazla etkili olan şeydir vajinanın formunda. Gelelim asıl ayıp olan kısım vulvaya.
Vulva mı, volvo gibi bir şey mi o?
Evde kaldığımız bu dönemde online onlarca toplantıya katıldım. Hep soruyorum. Erkek cinsel organı nedir? Penis. Peki kadın cinsel organı? Vajina(!)… Hay vajinalar duyasıcalar! Demek ben her vajina dediğimde insanların yüzünün kızarması bundan. Yeni anladım bunu. Kadın doğum kongrelerinde biz vulva hakkında konuşurken bu hisleri duyarız. Espirilerimizin konusu da hep liberal(!) vulva biyopsileridir. Şimdi size komik gelmiyor biliyorum ama “liberal vulva” dedikçe hatırıma gelen konuşmalar beni bu satırları yazarken gülümsetiyor :)
Embriyonel olarak penis ve skrotumun homologu olan yapı vulvadır. Vulvanın klitoris, klitoral fold, labia minora ve labia majora olarak isimlendirilen kısımları var. Bunların penis ve skrotuma birebir karşılık olduğuna inanmak biraz güç. Çok tanımlayıcı görseller var. Klitoris penise karşılık değil tam olarak. Klitorisin ve penisin erektil dokuları aynı. Şekilleri farklı. Asıl eşleniklik klitoral foldun penisteki sünnet derisine, labia minörlerin de penisin gövdesinin derisine homoloji göstermesi. Labia majorler de scrotuma karşılık geliyor. Hal böyle olunca, vajina cinsel organ eşlenikliğinde yok işte.
Toplumsal cinsiyetlerin cinsel organların üzerinden tanımlanması konusuna hassasiyet gösterdiğimden bu organların embriyolojisi, histolojisi ve fonksiyonuna biraz kafa yordum. Dilimizde ve onu kullanışımızda bile derhal farkedilen cinsiyet algımız belki böyle böyle değişir, kim bilir.
Vulvanın labia minörleri de derin bir tartışma konusu. Penis derisinin fazlalığı neredeyse hiç söz konusu olmuyor da nedense labia minörlerin uzunluğu hep bir aşağılama aracı. Kadın genital estetiği adı altında gereksiz bir dünya cinsel organ yaralanması yapılıyor. Bu konuda da daha sonra yazayım dilerseniz.
Şimdilik vulvaya vajina denmesine neden karşı çıktığımı anlatabildiysem ne mutlu. Sülçi lisan ettimse affola.
