Anayasa Mahkemesi (AYM), milletvekili seçilmesine ve mazbatasını almasına karşın cezaevinde tutulan Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay'ın seçilme hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı yönlerinden 'hak ihlali' olduğuna karar verdi.
Yüksek Mahkeme, Gezi Parkı davasında 18 yıl hapse mahkum edildikten sonra 14 Mayıs'ta yapılan 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde milletvekili seçilen Atalay'ın bireysel başvurusunu görüştü. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, Atalay'ın, "seçilme ve siyasi faaliyette bulunma" hakkı ile "kişi hürriyeti ve güvenliği" haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle yaptığı başvuruda, "ihlal kararı" verdi.
Atalay'ın avukatları, yeniden yargılamaya da hükmeden Yüksek Mahkemenin 9'a 5 oy çokluğuyla aldığı kararı, Anayasa Mahkemesi’nin kararının yerine getirilmesi için hüküm veren İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvuruda bulunacak.
Adalet Bakanı Tunç'tan açıklama
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, AYM' nin tutuklu milletvekili Can Atalay hakkındaki hak ihlali kararıyla ilgili açıklama yaptı. Bakan Tunç, "Gerekçeli kararı gördükten sonra bir açıklama yapmak gerek. Anayasa Mahkemesi'nin bir hak ihlali kararı varsa, gerekçeli kararı bir okumamız lazım. Gerekçeli karar doğrultusunda elbette ki işlem yapılır" dedi.
Can Atalay'ın annesi Şükran Atalay: Kimse umudunu kaybetmesin
Kararı Halk TV'ye değerlendiren Atalay'ın annesi Şükran Atalay, "Türkiye'de adaletin terazisi tartmaya çalışıyor, hala hakimler var demek ki... Kimse umudunu kaybetmesin, iyi insanlar var" yorumunda bulundu.
Avukat Taşçı: Bu kararla Can Atalay’ın derhal tahliye edilmesi gerekiyor
Kararı değerlendiren Can Atalay'ın avukatı Akçay Taşçı, "AYM beklediğimiz üzere Can Atalay hakkında seçme ve seçilme hakkı ile özgürlük ve güvenlik hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Bu kararla Can Atalay’ın derhal tahliye edilmesi eksik kalan yeminini ederek Hatay halkının vekilliğine başlaması gerekiyor. Bütün yargı makamlarını bu kararın gereğini yerine getirmeye ve başka bir hukuk garabetine sebep olmamaya davet ediyoruz" dedi.
Ne olmuştu?
TİP Hatay Milletvekili Can Atalay, Gezi Davası'nda Osman Kavala ile birlikte yargılanan 8 sanıktan biriydi. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 26 Nisan 2022 tarihinde Gezi Davasında Osman Kavala'yı "hükümeti devirmeye teşebbüs" suçundan ağırlaştırılmış müebbet, Can Atalay'ın arasında bulunduğu 7 sanığı ise darbeye teşebbüse yardım suçundan 18 yıl hapis cezasına çarptırmıştı.
Can Atalay, cezaevinde tutuklu bulunurken 14 Mayıs seçimlerinde TİP'ten Hatay milletvekili seçildi. Ancak Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Atalay'ın yasama dokunulmazlığı bulunduğu gerekçesiyle yargılamada durma kararı verilmesi ve tahliye edilmesi talebini reddetmişti. Daire, 28 Eylül 2023 tarihinde Osman Kavala, Can Atalay, Mine Özerden, Çiğdem Mader, Tayfun Kahraman'ın cezasını da onamıştı.
Atalay'ın avukatları da milletvekili seçilerek yasama dokunulmazlığı kazanan başvurucunun yargılamada durma kararı verilmesi talebinin reddedilerek yargılamaya devam edilmesi nedeniyle "seçilme ve siyasi faaliyette bulunma" hakkının, tahliye talebinin reddedilmesi nedeniyle de "kişi hürriyeti ve güvenliği" hakkının ihlal edildiğini öne sürerek Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmuştu.
Başvurunun ardından süreç devam ederken Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Gezi Parkı davasında Can Atalay'a verilen 18 yıl hapis cezasını onamıştı.
AYM 12 Ekim'de Atalay'ın bireysel başvurusunu, bir üyenin dosyaya hazırlanamadığını beyan etmesi gerekçesiyle ertelemişti.