Dönemin Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından 2019 yılında şaşaalı tanıtımların ardından test sürüşünü bizzat Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı ve daha sonra rafa kaldırılan elektrikli traktör projesi devlete 246 milyon liraya mal olmuş.
Üretilmeyen Traktöre Servet Harcanmış
CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, çiftçilerin maliyetini düşürme hayaliyle 2019 yılında Ziraat Bankası iştiraki olan Ziraat Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nin pay ortaklığında kurulan ve hiçbir taahhütünü yerine getirmeyen ZY Traktör A.Ş. için 246 milyon 751 bin lira aktarıldığı ortaya çıkardı.
Milletvekili Akay’ın Sayıştay Raporu’ndan derlediği bilgilere göre, elektrikli traktör ve her türlü eletrikli aracın geliştirilmesi, üretimi ve satışını yapmak için; Ziraat GSYO A.Ş.nin 10.10.2019 tarih ve 12/2 sayılı Yönetim Kurulu kararıyla, Ziraat GSYO tarafından 59.950.000 TL nakdi sermaye konarak “yarıya yarıya” ortaklık şeklinde ZY Elektrikli Traktör Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ nin kurulmasına karar verilmiş. 29.12.2022 tarihli Ziraat GSYO Yönetim Kurulu kararı ile ZY Elektrikli Traktör A.Ş.'ye “personel maaşı”, “huzur hakkı”, “vergi”, “SGK”, “cari ödemeler” vs. şeklinde harcamaları için 7.000.000 TL avans verilmiştir. 2023 yılında Yönetim Kurulu kararları ile Şirket'e cari harcamalar için 179.801.000 TL toplamda ise 186.801.000 TL avans gönderilmiş.
Hayali Proje Sayıştay Raporlarıyla Ortaya Çıktı
Konu hakkında değerlendirmelerde bulunan CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, “Taraflar arasında yapılan sözleşmeye göre; 22.09.2020'den itibaren aylık yaklaşık 100 adet elektrikli traktör üretebiliyor olması gerekirken, denetim dönemi itibarıyla iş planı olarak belirlenen hedeflerin hala gerçekleşmediği, aynı zamanda ilk aşamada 25 adet traktör üretilerek saha testlerine başlanacağı, taahhüt edilmesine rağmen bunlardan sadece 3 adedinin %100 oranında tamamlandığı, 2 adedinin %90, 2 adedinin %50 oranında tamamlandığı bilgisi edinilmiştir. Ziraat Bankası tarafından şirkete kuruluş aşamasında 59 milyon 950 bin lira aktarılmış daha sonra da yıllara yayılarak 186 milyon 801 bin lira bu şirkete aktarılmış. Sözleşmede yer alan hiçbir hükmü karşılamayan, taahhütlerini yerine getirmeyen şirkete 2019’dan 2023 yılına kadar toplam 246 milyon 751 bin lira aktarılmış. Hayata geçirilme ihtimalinin olmadığı Sayıştay Raporu’na da yansıyan proje için devletin 245 milyon lira zarara uğratılması asla kabul edilemez.” dedi.
Çiftçilere Verilmeyen Para, Hayali Projeye Akıtıldı
Hayali proje için harcanan servetin 22 yıllık AKP iktidarının özeti niteliği taşıdığını vurgulayan CHP’li Akay, “Türkiye Bankalar Birliği’nden alınan bilgilere göre, çiftçilerin bankalara olan kredi borcu 784 milyar lira. Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı 2,3 milyon çiftçi olduğunu düşündüğümüzde, neredeyse hiçbirinin borçsuz olmadığı ortaya çıkmaktadır. Çiftçilerin desteklenmediği, tarım sektöründeki sorunların perçinlenerek arttığı bir dönemde çiftçiler desteklemek için kurulan bankanın çiftçileri desteklemek yerine sermayeye kaynak aktarması ve aktarılan bu kaynağın buhar olması AKP’nin 22 yıllık tarım politikalarının özeti niteliğindedir. Sorumlular hesap vermeli, havaya uçan milli sermayemizin hesabı sorulmalıdır.” şeklinde konuştu.
