CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın her fırsatta dile getirdiği “şahlanıyoruz” söyleminin nasıl gerçekleşmediğini ekonomik göstergelerle ortaya koydu. Başevirgen, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilen 7 yıllık süreçte bir arpa boyu yol alamadık. Şahlanan ne ülkemiz ne de vatandaşımızın ekonomik gücü oldu. Aksine, ekonomik kriz, açlık yoksulluk, döviz kuru, işsizlik, enflasyon ve vatandaşların borçları şahlandı” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan 2015 yılında “Hamdolsun şahlanıyoruz.” 2017 yılında “Ahdim var Türkiye’yi şahlandıracağım.” 2019 yılında, “Türkiye’nin şahlanışını Avrupa kıskanıyor.” 2021 yılında “Şahlanış yılı yapacağız.” 2023 yılında ise, “Şahlanışa geçeceğiz ve Türkiye Yüzyılı başlayacak” dedi. Erdoğan son olarak ise partisinin 8. Olağan Kongresinde, “Önümüzdeki dönem ülkemiz açısından bir şahlanış dönemi olacaktır” ifadelerini kullandı.
Ancak Erdoğan’ın her fırsatta dile getirdiği “şahlanış” bir türlü gerçekleşmedi. Ekonomik veriler, halkın yaşam koşulları ve piyasa göstergeleri Erdoğan’ın söylediğinin aksi yönünde bir tablo ortaya koyuyor. CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilen 2018 yılından bu yana her geçen gün daha da kötüleşen ekonomik göstergeleri derledi. Başevirgen’in derlediği ekonomik göstergeler şöyle:
ENFLASYON VE HAYAT PAHALILIĞI PATLADI
2018’de TÜFE enflasyonu yüzde 20,30 iken 2024 yılını yüzde 44,38 ile kapattık. Gıda enflasyonunda durum farklı değil. 2018 yılında yüzde 25,11 olan gıda enflasyonu geride bıraktığımız 2024 yılında 43,58’e yükseldi. Son 5 yılda temel gıda maddeleri, kira, enerji ve ulaşım gibi zorunlu harcamalar 10 kattan fazla arttı. TÜİK'in 2025 yılı Mart ayı enflasyon oranı ise Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in tüm iyimser açıklamalarına rağmen yüzde 39,05 oldu.
TL DİBE VURDU DOLAR ŞAHLANDI
İğneden ipliğe her ürünün fiyatlandırılmasında önemli bir rol oynayan dolar kuru da şahlanışa geçenler arasında yer aldı. 2018 yılında dolar kuru ortalama 4,8 lirayken 2025 yılında 7,5 kat artış yaşayan dolar 36,5 liralara kadar yükseldi. Altında da durum farklı olmadı. 2018 yılında ortalama gram altın fiyatı 220 lira iken 2025 yılı Mart ayına geldiğimizde gram altın fiyatı 3 bin 420 liraya kadar çıktı. Ekonomi yönetimi her fırsatta maaş artışlarıyla övünse bile maaşların döviz ve altın karşısında alım gücü düştü. Emekli ve asgari ücretliye verilen maaş adeta harçlığa dönüştü.
AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI ŞAHLANIŞA GEÇTİ
Bir diğer şahlanışa geçen ekonomik gösterge ise açlık ve yoksulluk sınırı oldu. 2018 yılı Şubat ayında 4 kişilik bir ailenin asgari geçim tutarı bin 637, yoksulluk sınırı ise 5 bin 331 liraydı. 2025 yılı Şubat ayına geldiğimizde dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 23 bin 324 TL’ye, yoksulluk sınırı ise 75 bin 973 liraya yükseldi. Bir aile, 4 ferdinin asgari ücretle çalışması durumunda ancak yoksulluk sınırına ulaşabiliyor.
İŞSİZLİK ÇIĞ GİBİ BÜYÜDÜ
Ülkemizin en temel problemlerinden biri olan beyin göçünün önüne geçilemiyor. Ülkede işsizliğin hüküm sürmesi, asgari ücretin temel ücret haline gelmesi nitelikli beyinlerimizin geleceklerini yurt dışında aramasına neden oluyor. 2018 yılında yüzde 16,5 olan geniş tanımlı işsizlik oranı 2025 yılı itibariyle yüzde 28,1’e kadar yükseldi. Derin ekonomik kriz altında ezilen üniversiteden mezun olan gencimizde, emekli olmuş 65 yaş üstü vatandaşımızda iş arıyor.
VATANDAŞ YERİNDE SAYDI BORÇLARI ŞAHLANDI
2018 yılından bu yana hayatını idame ettirmeye çalışan vatandaş, bireysel kredilere ve kredi kartlarına yüklenmeye başladı. Ancak günden güne geliri eridiği için bu borçlar katlanarak artmaya devam etti. 2018 yılında vatandaşların bankalara olan toplam borcu 889 milyar lira iken bu borç yükü 2025 yılına gelindiğinde 4 trilyon 127 milyar liraya fırladı. Borcunu ödeyemeyen vatandaş icralık oldu. 2018 yılında icra ve iflas dairelerindeki dosya sayısı 9 milyon 323 bin 253 iken bu rakam 2025 yılında 22 milyon 605 bine yükseldi.
MİLYONLARCA VATANDAŞ SOSYAL YARDIMA MUHTAÇ OLDU
İktidar geçinemeyen vatandaşı sosyal yardıma muhtaç etti. 2018 yılında 2,6 milyon hane sosyal yardım alırken, her geçen yıl sosyal yardıma muhtaç hane sayısı çığ gibi büyüdü. 2024 yılı verilerine göre sosyal yardım alan hane sayısı 3 milyon 688 bin 378’e yükseldi.
EVLİLİK ORANI DÜŞTÜ BOŞANMALAR ARTTI
Cumhurbaşkanı Erdoğan her fırsatta gençlere evlenerek 3 çocuk yapmaları konusunda çağrıda bulunsa da, ülkenin içinden geçtiği derin ekonomik kriz gençleri evlilikten uzaklaştırıyor. 2018 yılında 142 bin 448 olan boşanma sayısı, 2024 yılında 187 bin 343’e yükseldi. 2018 yılında 553 bin 202 olan evlilik sayısı 6 yılda sadece 15 bin 193 kişi artarak 568 bin 395 oldu.
