DEM Parti Milletvekili Sevilay Çelenk'ten TİKA'nın Taliban Medyasına Yapılan Teknik Destek Hakkında Soru Önergesi
Diyarbakır, 26 Ağustos 2024 - DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı’nın (TİKA) Taliban yönetimindeki Afganistan’daki medyaya sağladığı teknik ekipman desteği hakkında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yanıtlaması için bir soru önergesi sundu.
TİKA'nın Desteği ve Taliban Rejimi
TİKA, 22 Ağustos 2024 tarihinde resmi sitesinden yaptığı açıklamada, Afganistan’ın Herat kentindeki Kültür ve Bilgi Müdürlüğü Basın ve Yayın Birimi’ne geniş kapsamlı teknik ekipman desteği sağladığını duyurmuştu. Açıklamada, bu desteğin İttifak-ı İslam Gazetesi’nin 104. yıl dönümünde düzenlenen kutlama programında teslim edildiği belirtilmişti.
Afganistan'daki Durum
Taliban’ın 2021 yılında Afganistan’da yeniden kontrolü ele geçirmesiyle birlikte, kadın hakları ve basın özgürlüğü gibi konularda ciddi kısıtlamalar getirilmişti. Son olarak, Taliban yönetimi altında yürürlüğe giren yeni “Ahlak Kuralları/Erdem Yasası” ile kadınların kamusal alandaki varlıkları daha da kısıtlandı. Bu yasaklar, kadınların şarkı söylemeleri, şiir okumaları ve yüksek sesle konuşmalarını engelliyor.
Çelenk'in Soruları
Sevilay Çelenk, TİKA’nın Taliban yönetimindeki medyaya sağladığı teknik ekipman desteğinin, bu ortamda insan haklarının ve basın özgürlüğünün korunması açısından uygun olup olmadığını sorguluyor. Çelenk, önergesinde şu soruları yöneltti:
- TİKA'nın Taliban yönetimindeki medya merkezlerine sağladığı teknik ekipman desteği, Taliban’ın medya üzerindeki kontrolünü güçlendirmekte midir?
- Kadın hakları ve ifade özgürlüğü açısından ciddi ihlaller yaşanan bir ortamda bu tür yardımların anlamı nedir?
- TİKA’nın destek verdiği basın kuruluşları ve diğer kurumların listesi nedir ve bu yardımların şeffaflığı nasıl sağlanmaktadır?
- 2021 yılından bu yana Taliban yönetimindeki basın kuruluşlarına sağlanan toplam destek ve ekipman yardımının miktarı nedir?
Çelenk, bu soruların yanı sıra, yardımın uluslararası insan hakları standartlarına uygunluğunu ve denetim mekanizmalarını da sorguladı.
TİKA ve Yardımın Denetimi
TİKA'nın Taliban yönetimindeki medya kuruluşlarına sağladığı desteğin şeffaflık ve hesap verebilirlik açısından nasıl denetlendiği, önergenin önemli bir diğer noktası olarak öne çıkıyor. Çelenk, yardımların kullanımını izleme ve değerlendirme mekanizmalarının detaylarını da öğrenmek istiyor.
Bu önerge, uluslararası toplumda Afganistan’daki insan hakları ihlalleri konusundaki endişeleri yeniden gündeme getirirken, TİKA’nın bu konudaki rolü ve yardımlarının etkisi hakkında daha fazla bilgi edinme çabası olarak değerlendiriliyor.
