Emek Partisi İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, 2 işçinin hayatını kaybettiği 7 Ağustos 2023 Pazartesi günü Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Derince Silosu'nda meydana gelen patlamayı Meclis gündemine getirdi. Buğday, yulaf, arpa ya da buğday nişastası ve benzeri tozların kapalı alanda, yüksek basınca ve sıcaklığa maruz kaldığı durumlarda patlama riskinin artabildiğini belirten Bayhan, önlemlerin alınmadığı ve düzenli denetimlerin yapılmadığı koşullarda bu patlamanın gerçekleştiğine dikkat çekti. Çalışma ve Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yanıtlaması için soru önergesi veren Bayhan, “TMO’da yapılan faaliyet gereği toz patlamalarının meydana gelme olasılığı yıllardır bilinmesine ve uzmanlar tarafından da vurgulanmasına rağmen, bu silolarda gerçekleşen patlamaların önlenmesi için neden tedbir alınmamıştır?” diye sordu.
Ayrıca, 2018 yılında da Çorum Organize Sanayi Bölgesi’nde yer alan Toprak Mahsulleri Ofisi’nde Ergün Keskin isimli bir işçinin ayağını helezon makinesine kaptırarak yaşamını yitirdiğini belirten Bayhan, “Bu ve benzeri yaşanan işçi ölümleri, TMO’ya bağlı fabrika ve silolarda uzun süredir bir işçi sağlığı ve güvenliği zafiyeti olduğunu düşündürmektedir” ifadelerinde bulundu.
Bayhan’ın yanıtlaması için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a yönlendirdiği soruların tamamı şu şekildedir:
1. TMO’da yapılan faaliyet gereği toz patlamalarının meydana gelme olasılığı yıllardır bilinmesine ve uzmanlar tarafından da vurgulanmasına rağmen, bu silolarda gerçekleşen patlamaların önlenmesi için neden tedbir alınmamıştır?
2. 7 Ağustos 2023 tarihinden bugüne kadar diğer tahıl silolarında da benzer patlamaların yaşanmaması için ne tür tedbirler alınmıştır?
3. TMO İşletmeleri “Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uygun tesis edilmiş midir?
4. TMO bünyesinde toz patlamaları konusunda tecrübe ve bilgi sahibi kaç teknik personel çalışmaktadır? Personele toz patlamaları konusunda eğitim veriliyor mu? Eğitimler kim tarafından hangi sıklıkla tekrar edilmektedir? İşletmede patlamadan korunma dokümanı var mıdır?
5. TMO işletmelerinde iş güvenliği uzmanı çalışmakta mıdır?
6. Patlayıcı toz konsantrasyonunu azaltıcı sistemler mevcut mudur? Patlama neden 13 siloyu etkilemiştir?
7. Patlama basıncını tahliye için patlama kapakları mevcut mudur?
8. Tahıl aktarımı sırasında gerek mekanik sistemlerin ürettiği enerji ve kıvılcıma karşı gerekse elektrik tesisatlarından kaynaklanacak gerekse de tahıl içinde olabilecek yabancı maddelerin (taş metal vb.) çarpmasından kaynaklanan ateşleyici unsurlara karşı tedbir var mıdır?
9. Aktarım sisteminde oluşan kıvılcımları tespit eden ve söndüren sistemler mevcut mudur?
10. Kullanılan ekipmanlar “Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemlerle İlgili Yönetmelik”e göre belirtilen kategorilere göre seçilmiş midir?
11. Tesisin bakımları zamanında, uygun nitelikte yapılıyor mudur?
12. TMO Derince İşletmesi’nde kaç daimî bakım personeli var ve eğitim düzeyleri nedir?
13. Tesiste tam zamanlı iş güvenliği uzmanı var mıdır? İş güvenliği uzmanı var ise tesisin kadrolu çalışanı mıdır?
14. Kaza sonrası yaptığımız görüşmelerde patlamanın meydana geldiği bölgede bir gün önce 40’a yakın kamyon şoförünün bulunduğu ve böyle bir olayın bu tür kalabalık zamanlarda olması halinde çok daha fazla insanın hayatını kaybedebileceğinin bilgisini aldık. Olası patlamalarda etki alanı içinde en az sayıda insanın bulunmasını sağlayan bir organizasyon sistemi var mıdır?
15. Bu işletme Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetlenmiş midir? Denetlenme sıklığı nedir? Denetimlerde ne tür eksikler tespit edilmiştir?
16. Bakanlığınızın benzer kazaların yaşanmaması için bundan sonrası için planladığı faaliyetler nelerdir?
