Antalya Diplomasi Forumu'nda (ADF2025) konuşan dünyaca ünlü ekonomist ve uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Jeffrey Sachs, Suriye'deki savaşı ve savaşın sebeplerini derinlemesine inceledi. Sachs, Suriye'deki çatışmanın Beşar Esad'ın yönetimi veya içsel bir baskıdan kaynaklanmadığını, aksine ABD'nin ve İsrail'in bölgedeki müdahaleleriyle başladığını vurguladı.
Antalya Diplomasi Forumu'nda (ADF2025) konuşan dünyaca ünlü ekonomist ve uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Jeffrey Sachs, Suriye'deki savaşı ve savaşın sebeplerini derinlemesine inceledi. Sachs, Suriye'deki çatışmanın Beşar Esad'ın yönetimi veya içsel bir baskıdan kaynaklanmadığını, aksine ABD'nin ve İsrail'in bölgedeki müdahaleleriyle başladığını vurguladı.
"Savaş, Washington ve Kudüs'ten Başladı"
Prof. Dr. Sachs, konuşmasında Suriye'deki savaşın temellerinin 2011 yılına dayandığını belirtti. "Bu savaş, Esad'dan kaynaklanmadı. Savaş, Washington'dan ve aslında Kudüs'ten başladı. 2011 yılında, Esad'ı devirmek için bir karar alındı" dedi. Sachs, İsrail'in uzun yıllardır Orta Doğu'daki hükümetleri kendi çıkarları doğrultusunda değiştirmeyi arzuladığını ve bunun ABD'nin desteğiyle gerçekleştirildiğini ifade etti.
"Timber Sycamore Operasyonu" ve Cihatçı Gruplara Destek
Sachs, ABD'nin 2011'de başlattığı "Timber Sycamore Operasyonu"na da dikkat çekti. ABD'nin, Suriye hükümetini devirmek amacıyla isyancıları, özellikle de cihatçı grupları eğitip silahlandırdığını belirten Sachs, bu operasyonun Suriye'de büyük bir kaosa yol açtığını ve 600.000'den fazla insanın ölümüne sebep olduğunu söyledi.
"ABD, Barışa Engel Oluyor"
Sachs, Suriye'de barış sürecinin önünde en büyük engelin ABD olduğunu vurguladı. 2012'de BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon'un, eski Genel Sekreter Kofi Annan'ı Suriye'de barış için özel elçi olarak atadığını ancak ABD'nin, Esad'ın görevden alınması şartı koyarak sürecin önünü kestiğini ifade etti. Sachs, "Tüm taraflar barışı kabul etti ama ABD, Esad'ın gitmesini bir şart olarak koydu. Bu nedenle barış anlaşması sağlanamadı" diye konuştu.
Bölgesel Barış İçin Çözüm: ABD'nin Politikalarına Son Vermek
Bölgedeki barışın sağlanabilmesi için, dış güçlerin müdahalesine son verilmesi gerektiğini belirten Sachs, Orta Doğu'nun kendi kaderini tayin etmesi gerektiğinin altını çizdi. ABD'nin ve İsrail'in bölgedeki egemenlik arayışlarının sona ermesi gerektiğini belirten Sachs, "Orta Doğu'da barış, bu bölgenin kendi geleceğini belirlemesiyle mümkün olacaktır" dedi.
İsrail'in Rolü ve Savaşların Yayılması
Sachs, İsrail'in Orta Doğu'daki savaşları destekleyen ana aktörlerden biri olduğunu ve bu savaşların sadece Suriye ile sınırlı kalmadığını belirtti. "Suriye savaşı, İsrail'in teşvik ettiği altı savaştan sadece birisidir. Lübnan, Irak, Libya, Sudan gibi ülkelerde de benzer çatışmalar İsrail ve ABD'nin müdahalesiyle devam ediyor" dedi.
Sachs, bölgedeki tüm bu savaşların seçilmiş savaşlar olduğunu ve hiçbirinin gerekli olmadığını vurguladı. "Bu savaşların tamamı, ABD'nin rejim değişikliği operasyonlarından kaynaklanıyor" diyerek, bölgedeki barış için ABD'nin politikalarını değiştirmesi gerektiğini ifade etti.
Sonuç: Barış İçin Diplomasi ve Bölgesel Bağımsızlık
Sachs, bölgedeki barışın sağlanabilmesi için dış müdahale yerine gerçek bir diplomasiye ihtiyaç olduğunu ve bunun ancak bölge halklarının kendi kaderini belirlemesiyle mümkün olacağını söyledi. Barış için en önemli adımın, ABD'nin Filistin'in BM üyeliğini tanıması olduğuna değinen Sachs, "ABD'nin Filistin'in 194. üye devlet olarak tanınmasına yönelik vetosunun kaldırılması, bölgedeki tüm savaşları durdurabilir" dedi.
Prof. Dr. Jeffrey Sachs'ın bu önemli konuşması, Orta Doğu'daki mevcut durumu yeniden değerlendirmeye ve bölgedeki güç dinamiklerini sorgulamaya yönelik güçlü bir çağrı olarak dikkat çekti.
