• Dünya bu yüzyılda 2,5C-2,9C sıcaklık artışıyla karşı karşıya

  • Isınmayı 1,5°C ile sınırlama şansı yalnızca %14

  • Küresel sera gazı emisyonları 2021'den 2022'ye %1,2 arttı

Pazartesi günü yayınlanan Birleşmiş Milletler analizine göre, ülkelerin iklim değişikliğini sınırlama yönündeki mevcut emisyon taahhütleri, bu yüzyılda hala dünyayı yaklaşık 3 santigrat derece ısınma yoluna sokacak.

Ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele etme vaatlerini ihtiyaç duyulan şeyle karşılaştıran yıllık Emisyon Açığı raporu, hükümetlerin iklimi iyileştirmemesi halinde dünyanın sanayi öncesi seviyelerin üzerinde 2,5C (4,5F) ile 2,9C (5,2F) arasında ısınmayla karşı karşıya kalacağını ortaya koyuyor.

Bilim insanları, 3°C'lik ısınmayla dünyanın buz tabakalarının hızla erimesinden Amazon yağmur ormanlarının kurumasına kadar geri dönüşü olmayan pek çok felaket noktasından geçebileceğini öngörüyor.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Mevcut eğilimler, gezegenimizi 3 derecelik kaçınılmaz bir sıcaklık artışına doğru itiyor" dedi. "Emisyon açığı daha çok bir emisyon kanyonuna benziyor."

Dünya liderleri, Paris Anlaşması'nın 1,5 derecelik ısınma hedefini canlı tutmak amacıyla yıllık BM iklim zirvesi COP28 için yakında Dubai'de bir araya gelecek.

Ancak yeni BM raporu, ısınmayı 1,5°C'de (2,7F) tutmak için gezegeni ısıtan sera gazı emisyonlarının 2030 yılına kadar %42 oranında düşmesi gerektiğini ortaya koyarak, bu hedefe ulaşılabileceği konusunda umut vermek için çok az şey yapıyor.

En iyimser emisyon senaryosunda bile ısınmayı 1,5°C ile sınırlama şansı yalnızca %14; bu da hedefin artık ortadan kalktığını gösteren giderek artan sayıda bilimsel kanıta ekleniyor.

Küresel sera gazı emisyonları 2021'den 2022'ye %1,2 artarak 57,4 gigaton karbondioksit eşdeğerine rekor seviyeye ulaştı.

Sera gazı emisyonları yeni zirvelere ulaşırken, sıcaklık kayıtları düşerken ve iklim etkileri yoğunlaşırken, Emisyon Açığı Raporu 2023: Kırılan Rekor – Sıcaklıklar yeni zirvelere ulaşıyor, ancak dünya (bir kez daha) emisyonları azaltmada başarısız oluyor ve dünyanın çok daha büyük bir sıcaklık artışına doğru gittiğini tespit ediyor Ülkeler vaat ettiklerinden daha fazlasını sunmadıkça Paris Anlaşması hedeflerinin üstünde. Rapor, dünyanın önde gelen iklim bilimcilerinin çoğunu, sera gazı emisyonlarındaki gelecekteki eğilimlere bakmak ve küresel ısınma sorununa potansiyel çözümler sunmak üzere bir araya getiren bir serinin 14. baskısıdır .

TAM RAPOR

Bu yılki rapordaki yenilikler

Rapor, Paris Anlaşması'nın 2015'te imzalanmasından bu yana ilerleme kaydedildiğini ortaya koyuyor. Uygulanan politikalara göre, 2030'daki sera gazı emisyonlarının, anlaşmanın kabul edildiği tarihte yüzde 16 oranında artacağı tahmin ediliyordu. Bugün öngörülen artış yüzde 3'tür. Ancak tahmin edilen 2030 sera gazı emisyonlarının Paris Anlaşması 2°C yolu için hâlâ yüzde 28, 1,5°C yolu için ise yüzde 42 oranında düşmesi gerekiyor.

Mevcut durumda, Paris Anlaşması kapsamında yapılan Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkıların (NDC'ler) koşulsuz olarak tam olarak uygulanması, dünyayı bu yüzyılda sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerin 2,9°C üzerinde sınırlama yoluna sokacaktır. Koşullu NDC'lerin tam olarak uygulanması, bunu 2,5°C'ye düşürecektir.

Rapor, tüm ulusları ekonomi çapında, düşük karbonlu kalkınma dönüşümlerini hızlandırmaya çağırıyor. Emisyon konusunda daha fazla kapasiteye ve sorumluluğa sahip ülkelerin daha iddialı eylemlere başvurması ve düşük emisyonlu kalkınmayı artırmaya çalışan gelişmekte olan ülkeleri desteklemesi gerekecek.

Tüm Türkiye'den 40 Çevre Örgüt Temsilcisi Eskişehir'de Toplanıyor Tüm Türkiye'den 40 Çevre Örgüt Temsilcisi Eskişehir'de Toplanıyor

Rapor, daha güçlü bir uygulamanın, 2025'te gerçekleştirilecek bir sonraki NDC turunun şansını nasıl artırabileceğini ve 2035'te sera gazı emisyonlarını 2°C ve 1,5°C yollarıyla tutarlı seviyelere düşürebileceğini ele alıyor. Aynı zamanda doğa bazlı çözümler ve doğrudan havadan karbon yakalama ve depolama gibi Karbon Dioksit Giderme yöntemlerinin potansiyeline ve risklerine de bakılıyor.

Emisyon Açığı Raporu

Emisyon Açığı Raporu, UNEP'in yıllık İklim müzakerelerinden önce her yıl yayınlanan öne çıkan raporudur. EGR, küresel emisyonların mevcut ülke taahhütleri doğrultusunda gittiği yer ile ısınmayı 1,5°C ile sınırlamak için olması gereken yer arasındaki farkı izliyor. Her baskı emisyon açığını kapatmanın yollarını araştırıyor.

Editör: Süleyman Devrim Boğa