Gülcan Kış’tan Soru Önergesi: “Depremde operatörler çöker,
Bakanlık band daraltmaya gider! Ayıbınızı böyle mi örtüyorsunuz?”
CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış, 23 Nisan 2025’te İstanbul’da meydana gelen depremlerin ardından yaşanan iletişim kesintileriyle ilgili Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yazılı soru önergesi sundu. Gülcan Kış, hem GSM şirketlerini hem de bakanlığı sert sözlerle eleştirdi:
“Çin 10G’ye geçti, biz hâlâ afetlerde iletişim kuramıyoruz. Siz gerçekten hiç mi utanmıyorsunuz? Halkın en çok ihtiyaç duyduğu anlarda yanlarında değilsiniz!”
“Sizin amacınız hizmet değil, sadece kâr!”
Gülcan Kış, yaşanan iletişim krizinin bir sistem sorunu olduğunu belirterek, GSM şirketlerine şöyle yüklendi:
“Yıllardır milyonlarca aboneyle milyarlarca lira kâr eden operatörler, iş vatandaşa hizmet etmeye gelince sırra kadem basıyor. Her depremde çöken, saatlerce hizmet veremeyen bu sistem artık sürdürülemez. Sizin tek derdiniz para kazanmak; vatandaşın acısına, çaresizliğine kulak tıkıyorsunuz!”
“Operatörler çöker, bakanlık band daraltmaya gider”
CHP’li Gülcan Kış, Bakanlığın da en az şirketler kadar sorumlu olduğunu vurguladı:
“Bu ülkede iletişim çökünce bakanlık çözüm üretmez, tam tersine sosyal medyaya kısıtlama getirir. Band daraltarak ayıplarını mı örtmeye çalışıyorsunuz? İnsanlar enkaz altında yakınını ararken sizin önceliğiniz neydi? Gerçekten bir önceliğiniz var mıydı?”
“Günümüz teknolojisinde iletişimsizlik kader değildir!”
Önergesinde geçmişten bugüne yaşanan tüm büyük depremleri hatırlatan Gülcan Kış, teknolojik ilerlemelere rağmen Türkiye’de aynı utanç tablosunun tekrarlandığını söyledi:
“1939’dan bu yana nice acı yaşadık. Erzincan’dan Gölcük’e, Van’dan İzmir’e, Kahramanmaraş’a kadar yüzbinlerce vatandaşımızı kaybettik. Ama bir arpa boyu yol alamadık. Çin 10G’ye geçti, Avrupa’da kırsal alanda bile yüksek hızlı iletişim kurulu. Bizdeyse hâlâ her afette operatör çöküyor, vatandaş karanlığa hapsediliyor.”
“GSM şirketlerine yaptırım var mı, yok mu?”
CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış, Ulaştırma Bakanlığı’na şu soruları yöneltti: “Bu firmalara bugüne kadar bir yaptırım uyguladınız mı? Lisanslarını sorguladınız mı? Yoksa sadece reklam bütçelerini mi takip ediyorsunuz?”
“Vatandaşa borcunuz var”
Açıklamasının sonunda GSM şirketlerine ve Bakanlığa seslenen Gülcan Kış, sözlerini şu şekilde tamamladı:
“Size abone olan, fatura ödeyen her vatandaşın size güven borcu var. Siz bu güveni her depremde yerle bir ediyorsunuz. Bu halka borçlusunuz! Uyarıyorum: Bir sonraki büyük depremde yaşanacak iletişim çöküntüsü artık sadece teknik değil, doğrudan siyasi bir sorumluluk olarak tarihe geçecektir.”
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
Aşağıda belirtilen sorularımın, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Sayın Abdulkadir Uraloğlu tarafından Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğün 96’ncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak yanıtlanmasını arz ederim. 23.04.2025
Gülcan KIŞ
CHP Mersin Milletvekili
23 Nisan 2025 Çarşamba günü İstanbul’da meydana gelen depremler, bir kez daha ülkemizin deprem gerçeğini ve afet anlarında kesintisiz iletişim ihtiyacının hayati önemini göstermiştir. Türkiye, aktif fay hatları üzerinde yer alan bir ülkedir. 1939 Erzincan, 1970 Gediz, 1976 Çaldıran, 1999 Gölcük ve Düzce, 2011 Van, 2020 İzmir ve son olarak 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler, ülkemize ağır kayıplar yaşatmış; on binlerce insanımız hayatını kaybetmiş, milyonlarca vatandaşımız evsiz kalmıştır.
Bu depremlerde can kayıplarının yanı sıra, deprem anlarında ve sonrasında yaşanan en büyük sorunlardan biri de haberleşme sistemlerinin çökmesidir. Mevcut GSM operatörlerinin her afette kesintiye uğraması, halkın yakınlarına ulaşamamasına, kamu kurumlarının kriz yönetimini etkin şekilde yürütememesine neden olmakta; bu da doğrudan can kaybına yol açabilmektedir.
Günümüz teknolojisiyle, saniyeler içerisinde dünyanın öbür ucuna ulaşmak mümkünken, ülkemizin yaşadığı her büyük depremde operatörlerin çökmesi ve iletişimin kesilmesi kabul edilemez bir sorumsuzluktur. Bu noktada özel şirketlerin yanı sıra kamusal sorumluluk taşıyan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın da ihmali olduğu açıktır.
Bu çerçevede;
- Ülkemizde yaşanan büyük depremlerde GSM haberleşme altyapısında yaşanan kesintilere ilişkin Bakanlığınızın yaptığı değerlendirme nedir?
- Afet anlarında haberleşmenin kesintisiz sağlanması adına GSM operatörlerine hangi teknik ve idari yükümlülükler getirilmiştir?
- Bu yükümlülüklere uymayan GSM şirketlerine yönelik bugüne dek herhangi bir yaptırım uygulanmış mıdır? Uygulandıysa kapsamı ve sonucu nedir?
- 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrasında yaşanan iletişim kesintileriyle ilgili operatör şirketlerine idari para cezası, lisans uyarısı veya başka bir yaptırım uygulanmış mıdır?
- Bakanlığınızın GSM operatörlerinin afet anlarında hizmet kesintisine uğramaması için aldığı ya da almayı planladığı önlemler nelerdir?
- Uydular, mesh ağlar veya kamu destekli bağımsız iletişim sistemleri gibi alternatif haberleşme çözümleri konusunda Bakanlığınızın yürüttüğü somut bir çalışma var mıdır?
- Ülkemizde olası İstanbul depremi gibi büyük felaketler öncesi, haberleşme sistemlerinin ayakta kalması için iller bazında afet haberleşme planları hazırlanmakta mıdır? Hazırlandıysa hangi iller için tamamlanmıştır?
