Türkiye, son 30 yılın en soğuk Nisan ayını yaşarken, 10-11-12 Nisan tarihlerinde etkili olan don olayı tarım üretimini vurdu. Doğudan batıya, kuzeyden güneye birçok bölgede meyve ve sebze başta olmak üzere çeşitli ürünler ciddi zarar gördü. Bu gelişmenin, yalnızca üretici değil, tüketici ve ihracatçılar üzerinde de zincirleme etkiler yaratması; fiyat artışları ve enflasyon üzerinde baskı oluşturması bekleniyor.
Antalya Diplomasi Forumu’nda değerlendirmelerde bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, dünya ekonomisinin karşı karşıya olduğu belirsizliklerin altını çizerek, “Bu belirsizliklerin bir an önce ortadan kalkması, müzakerelerin etkili bir şekilde yapılarak sonuçlandırılması dünya ekonomisi adına çok kıymetli” dedi.
Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı, enflasyon muhasebesinin doğru uygulanmasına yönelik denetimlerini genişletti. Şimdiye dek tespit edilen matrah farkı 80 milyar TL’yi aşarken, Bakan Mehmet Şimşek, “Mali tabloların enflasyonun etkilerinden arındırılması, mükelleflerin gerçek mali durumunu yansıtması açısından büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
Otomotiv sektöründe ise üretim ve dış ticaret dengesizliği derinleşiyor. Türkiye’nin ticari araç üretim üssü kimliğini şekillendiren bazı markaların yurtdışına taşınmasıyla, ithal hafif ticari araçların pazar payı rekor seviyeye çıktı. Fiat Doblo’nun üretiminin İspanya’ya kaydırılmasının ardından 2023’te yüzde 54’e, 2024’te yüzde 73’e ulaşan ithalat payı, 2025’in ilk çeyreğinde yüzde 82,7’ye yükseldi.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu verilerine göre ise 2021’den bu yana açılan esnaf işyeri sayısı 1 milyon 302 bine ulaşırken, aynı dönemde kapanan işyeri sayısı 516 bin 976 oldu. Açılan her 100 işyerine karşı 40 işyeri kapanırken, bu oran ekonomik istikrarsızlığın küçük işletmelere etkisini gözler önüne seriyor.
Küresel ticaret cephesinde Çin, ABD ile yaşanan ticaret savaşlarına karşı uyarılarda bulundu. Çin’in yayımladığı resmi belgede, ABD’nin “Kalıcı Normal Ticari İlişkiler” (PNTR) anlaşmasını iptal etme girişimlerinin ekonomik kopuş riskini artırdığı vurgulandı. Çin’in ABD borçlanma senetlerine yaptığı 759 milyar dolarlık yatırımla, bu süreçte ciddi ekonomik karşılıkları olabileceği de hatırlatıldı.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada ise bazı elektronik ürünlere yönelik geçici gümrük vergisi muafiyeti tanınacağı duyurulurken, ABD Başkanı Donald Trump bu muafiyetin kapsamının sınırlı olduğunu belirtti. Trump, yarı iletkenler başta olmak üzere elektronik tedarik zincirinin “Ulusal Güvenlik Gümrük Vergisi İncelemeleri” kapsamında değerlendirileceğini söyledi.
Altın piyasasında ise güvenli liman arayışı etkisini sürdürüyor. Ons altın fiyatı 3.250 doları aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Uluslararası finans kuruluşları peş peşe 2025 yılı tahminlerini revize etti. Goldman Sachs yıl sonu hedefini 3.700 dolara yükseltirken; BofA, UBS ve Deutsche Bank da tahminlerini 3.400 ila 3.800 dolar aralığında güncelledi.
Türkiye ve dünya ekonomisinde art arda yaşanan bu gelişmeler, önümüzdeki dönemin hem üretici hem de tüketici açısından yeni dengeler ve tedbirler gerektireceğine işaret ediyor.
