İzmir Milletvekili İbrahim Akın, Foça'da Yeni Foça-Fevzi Çakmak Mahallesindeki bir mera alanının denetimsiz bir şekilde hafriyat döküm sahası olarak kullanılması ve bölgenin korsan bir çöplüğe dönüştürülmesi ile ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına soru önergesi verdi.
İzmir Milletvekili İbrahim Akın, soru önergesinde şu ifadelere yerverdi.
Bir süreden beridir İzmir İli, Foça İlçesindeki Yeni Foça-Fevzi Çakmak Mahallesindeki bir arazinin denetimsiz bir şekilde hafriyat döküm sahası olarak kullanıldığı, bu bölgenin adeta korsan bir çöplüğe dönüştüğü yönünde ulusal basında haberler yer almıştır. Foça Tarih ve Doğa Talanına Hayır Platformu da Yeni Foça'daki bu bölgede bulunan mera alanının geri dönüşüm tesisi adı altında hafriyat ve atık döküm alanı olarak kullanılmakta olduğunu açıklayarak bu duruma tepki göstermiş ve bu konuya yönelik haberler de basında yer almıştır.
Hafriyat döküm sahası olarak kullanılan parselin etrafındaki yerlerin tamamı Tarla vasfında olup ve buralar tarım arazisi olarak kullanılmaktadır. Bölgede bir de vadi yer almaktadır. Bu alandaki denetimsiz hafriyat döküm alanının hem tarım arazilerine hem de bölgedeki doğal alanlara büyük zararlar vereceği kuşkusuzdur.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İzmir İl Müdürlüğü denetim ekipleri, ancak konunun basına yansımasından sonra harekete geçmiş ve Foça'da izinsiz hafriyat sahası açan kişiye 433 bin lira ceza uygulamıştır. Bu ceza ile ilgili haberler de Evrensel Gazetesinin 19 Ocak 2024 tarihli sayısında yer almıştır.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İzmir İl Müdürlüğü denetim ekiplerinin bu cezayı uygulamaları, adı geçen saha ile ilgili iddiaları doğrulayacak niteliktedir.
Bilindiği gibi hafriyat atıklarının nasıl bertaraf edileceği, Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntılarının Kontrolü Yönetmeliği'ne göre yapılmaktadır. 9 Ekim 2021 Tarih ve 31623 Sayılı Resmi Gazetede ilan edilen değişiklikle adı geçen Yönetmelik hükümlerinin Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütüleceği belirtilmiştir. Aynı Yönetmeliğin 6 maddesinde de Bakanlık, bu yönetmeliğin uygulanması ile ilgili koordinasyonu sağlamak ve gerekli idari tedbirleri almakla görevlendirilmiştir. Aynı yönetmelik maddesinde Bakanlık, atıkların oluşumundan bertarafına kadar yönetimlerini kapsayan bütün faaliyetlerin kontrolünü ve denetimini yapmakla yükümlü kılınmıştır.
Hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atığı üretenlerin, ürettikleri hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarını, taşıma izni almış nakliye araçlarıyla gerekli izinleri almış depolama sahalarına taşımak veya taşıtmakla yükümlü oldukları da yine yönetmelikle belirlenmiş durumdadır.
Hafriyat toprağı üretenlerin mücavir alan sınırları içinde belediyeye, büyükşehir belediyesi olan yerlerde ilgili ilçe belediyesine, mücavir alan sınırları dışında ise mahallin en büyük mülki amirine müracaat ederek "Atık Taşıma ve Kabul Belgesi" almaları ise zorunlu kılınmıştır.
Öte yandan, hafriyat toprağı ile atıkların depolanacağı yerlerin seçimi, bu atıkların nasıl depolanacağı ise Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik ile belirlenmiştir. Bu yönetmeliğe göre de, düzenli depolama tesislerinin bu iş için gerekli standartları taşımaları ve
tesisin bulunduğu belediyeden usulüne göre alınmış izin veya ruhsat üzerine Bakanlıktan lisans
alınması zorunlu tutulmuştur.
Bütün bu bilgiler ışığında;
1- İzmir İli, Foça İlçesindeki Yeni Foça-Fevzi Çakmak Mahallesindeki bir arazinin denetimsiz bir şekilde hafriyat döküm sahası olarak kullanılması Bakanlığınızın bilgisi dahilinde midir?
2- Bu arazinin döküm sahası olarak kullanılmakta olduğu Bakanlığınızın bilgisi dahilinde değilse, Bakanlığınız ve bağlı birimleriniz, mevzuat gereği kontrol ve denetim görevini tam ve eksiksiz yerine getirmiş midir?
3- Bakanlığınız ve birimleri görevini tam ve eksiksiz yerine getirmişse, İzmir İl Müdürlüğünüz önergemizde bahsi geçen araziye izinsiz hafriyat ve moloz döküm sahası açan kişiye neden sadece konunun basına yansımasından sonra idari para cezası uygulamıştır? Konunun basına yansımasından önce ilgili birimleriniz konudan haberdar olmuşlar mıdır?
4- Bu konuyla ilgili kontrol ve denetim görevini yerine getirmemiş olan bürokratlarınız hakkında herhangi bir işlem yapacak mısınız?
5- Foça'da bir süreden beri hafriyat toprağı dökülen arazide atıkların düzenli depolanmasına yönelik Bakanlığınızca izin ve ruhsatı verilmiş olan herhangi bir tesis var mıdır?
6- Her isteyen, gelişigüzel bir yere Geri Dönüşüm adı altında bir tabela koyup, denetimi ve ruhsatlandırılması Bakanlığınızın görev alanı içinde olan, bir geri dönüşüm merkezi oluşturabilmekte midir?
7- Bölgede Bakanlığınızca tespiti yapılmış başka korsan çöp veya hafriyat döküm sahası olmuş mudur?
8- İzmir Foça'da olduğu gibi hem tarım topraklarının hem de çevrenin tahrip olmasını önlemek amacıyla benzer korsan döküm alanları oluşmaması için Bakanlığınızın şimdiye kadar aldığı tedbirler yeterli midir? Bundan sonra başka ne gibi tedbirler almayı planlıyorsunuz?