Irak hükümeti, Türkiye'yi ülkenin kuzeyindeki Kürt bölgesindeki bir havaalanına düzenlenen saldırıdan dolayı özür dilemeye çağırdı ve bunu bölgedeki egemenliğine karşı “aleni bir saldırı” olarak nitelendirdi.
Cumartesi günü talep, bir Türk Savunma Bakanlığı yetkilisinin Reuters haber ajansına son günlerde bu bölgede Türk Silahlı Kuvvetleri'nden herhangi bir operasyon yapılmadığını söylemesi üzerine geldi.
Irak cumhurbaşkanlığı, Cuma günü saldırının yarı özerk Kürt bölgesindeki Süleymaniye havaalanı yakınlarında gerçekleştiğini söyledi. Saldırıdan Türkiye'yi sorumlu tuttu ve Ankara'nın "kendisine düşman güçlerin Irak topraklarında bulunduğu bahanesiyle sivilleri sindirmeye" devam etmek için hiçbir yasal gerekçesi olmadığını söyledi.
Bu bağlamda Türk hükümetini sorumluluk almaya ve resmi bir özür sunmaya çağırıyoruz” denildi.
Doğusunda onlarca yıl Kürt silahlı gruplarıyla savaşan Türkiye, kuzey Irak ve kuzey Suriye'de Kürt liderliğindeki güçlere karşı hava saldırıları da dahil olmak üzere çok sayıda askeri operasyon gerçekleştirdi.
Ankara, Kürt liderliğindeki güçleri yasadışı Kürdistan İşçi Partisi veya PKK ile ittifak halindeki “teröristler” olarak görüyor.
ABD'nin desteklediği Kürt liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Cumartesi günü yaptığı açıklamada, lideri Mazlum Abdi'nin saldırı sırasında Süleymaniye havaalanında olduğunu ancak "zarar verilmediğini" söyledi.
Abdi Cumartesi günü saldırıyı kınadı ve Kürt Kuzey Basın Ajansı'na, bombardıman sırasında ABD liderliğindeki koalisyondan askerlerin ve Iraklı Kürt terörle mücadele gücü üyelerinin bulunduğu bir konvoyda olduğunu söyledi.
Saldırının nedeninin sorulması üzerine Abdi, "Türklerin uluslararası ilişkilerimizden rahatsız oldukları, karşı çıktıkları ve onlara zarar vermek istedikleri açık bir mesajdır" dedi.
Abdi, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ülkede önümüzdeki ay yapılacak parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde "özgür bir zafer" aradığını da sözlerine ekledi.
ABD'li bir yetkili, Reuters'e bölgede bir konvoya saldırı düzenlendiğini ve içinde ABD askeri personelinin de bulunduğunu doğruladı, ancak can kaybı olmadığını söyledi.
IŞİD silahlı grubunun kalıntılarıyla savaşan ABD öncülüğündeki koalisyonun bir parçası olarak çoğu Kürt yönetimindeki kuzeydoğuda olmak üzere yaklaşık 900 ABD askeri Suriye'de kaldı.
Süleymaniye bölgesini kontrol eden Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) liderliğine yakın bilgili bir kaynak ve iki Kürt güvenlik yetkilisi de Reuters'e Abdi ve üç ABD askeri personelinin havaalanı yakınında olduğunu doğruladı.
El Cezire'den Ameer Fendi, Süleymaniye havaalanındaki kaynaklara atıfta bulunarak, saldırının "tesisin dış çitinin büyük bir kısmına zarar verdiğini, ancak herhangi bir can kaybına neden olmadığını" söyledi.
Saldırının, Türkiye'nin hava sahasını PKK savaşçılarının yoğunlaştırılmış faaliyetleri nedeniyle Süleymaniye'ye gidiş ve dönüş yapan uçaklara kapatmasından günler sonra gerçekleştiğini kaydetti ve bombardımanın Irak Kürt hükümetinin ana partileri arasındaki gerilimi tırmandırdığını söyledi.
Ağırlıklı olarak Kürdistan Demokrat Partisi tarafından kontrol edilen Irak Kürt bölgesel hükümetinden yapılan bir açıklamada, Cuma günkü olaylardan KYB'yi sorumlu tutuyor gibi göründü. Onları havaalanına yönelik bir saldırıyı kışkırtmakla ve "devlet kurumlarını" "yasadışı faaliyetler" için kullanmakla suçladı.
Ankara, yarı özerk Kürt bölgesindeki en büyük parti olan ve bölgenin başkenti Erbil'de hakim olan Kürdistan Demokrat Partisi ile yakın bağlara sahip.
Rakibi KYB, PKK ile daha yakın bağlara sahip ve Süleymaniye'de hakim durumda.
Erbil'den bildiren Fendi, “Irak Kürt bölgesi cumhurbaşkanlığı, iki tarafı karşılıklı suçlamaları durdurmaya ve bu son bombardımanın koşullarını araştırmaya çağırdı.
“Bölgesel Kürt Yönetimi'nin iki tarafı arasındaki bu gergin atmosfer, Türkiye'deki hava sahasının Süleymaniye Havalimanı'ndan gelen uçuşlara kapalı olduğu ve birçok kişinin hükümetin her iki tarafı arasındaki farklılıkların giderilmesi gerektiğini söylediği bir zamanda yaşanıyor. Buradaki insanlar bu yıl yapılması planlanan milletvekili seçimlerine hazırlanırken” diye ekledi.
Halkların Demokratik Partisi Merkez Yürütme Kurulunun açıklaması:
Kürdistan Bölgesel Yönetimi topraklarına ve sivil yerleşim alanlarına yönelik sistematik bir hal alan saldırılar bütün bölge için tehlikeli bir durumu beraberinde getirmiştir. Türkiye’nin 3 Nisan 2023 tarihinden itibaren hava sahasını kapattığı Süleymaniye Uluslararası Havalimanı’na 7 Nisan akşamı silahlı hava araçlarıyla düzenlediği saldırı tehlikenin boyutlarını artırmıştır. Her yıl milyonlarca sivil insanın kullandığı havalimanına yapılan bu saldırıda can kaybı yaşanmaması kamuoyunu rahatlatsa da bu saldırının arkasındaki güçlerin ortaya çıkarılması Süleymaniye halkı başta olmak üzere bütün kamuoyu için önem arz etmektedir.
Daha önce de benzer saldırılar sonucunda çok sayıda sivil katledilmiştir ve bunlara dair soruşturmaların sümen altı edilmiş olması bu tür yeni saldırılara kapı aralamaktadır. Süleymaniye Uluslararası Havalimanına yönelik saldırının arkasındaki güçlerin Irak Kürdistan Bölgesi’ni şiddet sarmalı içerisinde tutarak çatışma ortamından yararlanmak istediği açıkça görülmektedir. Bu sebeple başta Birleşmiş Milletler olmak üzere, Irak Merkezi Hükümetine ve Irak Kürdistanı Bölgesel Yönetimine, sivilleri doğrudan hedef alan bu tür saldırılara karşı net tutum sergilemeleri ve faillerin açığa çıkarılması sürecini şeffaf bir şekilde yürütmeleri çağrısında bulunuyoruz. Aksi halde bu saldırılar sistematik olarak hem Irak’ın bütününü hem de Kürdistan Bölgesi’ni çatışma merkezi haline getirecektir. Bu vesileyle Süleymaniye halkına geçmiş olsun dileklerimizi iletiyor ve böylesi karanlık saldırılara karşı yanlarında olduğumuzu bilmelerini istiyoruz.
Halkların Demokratik Partisi
Merkez Yürütme Kurulu
9 Nisan 2023