TÜRK-İŞ, açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasının ocak ayı sonuçlarını açıkladı.
2024 yılının ilk aylık sonuçlarına göre Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 15.048,89 TL’ye yükseldi.
- MUTFAK ENFLASYONU AYLIK %4,27 ON İKİ AYLIK %69,76 YILLIK ORTALAMA %79,44 ORANINDA ARTTI.
- DÖRT KİŞİLİK AİLENİN AYLIK GIDA HARCAMASI TUTARI (AÇLIK SINIRI) 15.048 TL,
- GIDA İLE BİRLİKTE DİĞER TÜM TEMEL HARCAMALARI İÇİN HANEYE GİRMESİ GEREKEN TOPLAM GELİR TUTARI (YOKSULLUK SINIRI) İSE 49.019 TL,
- BEKÂR BİR ÇALIŞANIN AYLIK YAŞAMA MALİYETİ 19.630 TL‘YE ULAŞTI.
TÜRK-İŞ Araştırmasının 2024 Ocak ayı sonucuna göre;
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 15.048,89 TL’ye,
- Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 49.019,19 TL’ye,
- Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 19.630,40 TL’ye yükseldi.
* Harcama tutarları, yuvarlama nedeniyle, toplamda farklı olabilmektedir.
TÜRK-İŞ’ in verilerine göre “mutfak enflasyonu” ndaki değişim Ocak 2024’te şu şekildedir:
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre % 4,27 oranında gerçekleşti.
- Son on iki ay itibariyle değişim oranı % 69,76 oldu.
- On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı ise % 79,44 olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan düzenli olarak derlenen fiyatlara göre, gıda ürünlerinde Ocak 2024 itibariyle gözlemlenen değişim harcama gruplarına göre şu şekilde oldu:
● Süt, yoğurt, peynir grubunda;
Bu grupta yeni açıklanan çiğ süt fiyatları henüz raflara yansıtılmadığı için, geçen ay tespit edilen fiyat seviyeleri yerini korudu. Fakat bazı marketlerde fiyat ayarlaması yapıldığı da gözlemlendi.
● Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, ürünlerinin bulunduğu grupta;
Et fiyatlarında -geçen ay olduğu gibi- bu ay da artış görüldü. Bu grupta en yüksek artış balık fiyatlarında gözlemlendi. Ortalama balık fiyatlarında 32 TL’lik bir artış görüldü. En fazla tüketilen hamsinin kilogram fiyatı 120 TL’ye kadar yükseldi. Hesaplamada her zaman olduğu gibi yaygın satılan balıklar esas alınmıştır.
Yumurta fiyatları yılsonu fiyat ayarlamaları nedeniyle 0,20 kuruşluk bir artış gözlemlendi. Tavuk fiyatları ise geçen aya göre 5 TL artış göstererek ortalama kg fiyatı 77 TL’den marketlerde yer aldı.
Kuru baklagiller grubunda bir miktar fiyat artışı görüldü. Bu grupta en yüksek artış yeşil mercimekte gerçekleşti. Yeşil mercimeğin kilogram fiyatı ortalama 86 TL’den, marketlerdeki raflarda yer aldı.
● Taze sebze-meyve grubunda;
Bu ay mevsim şartlarının nispeten olumlu ilerlemesi nedeniyle ortalama sebze fiyatlarında kısmi bir artış gözlemlendi.
Lahana, ıspanak, pırasa, brokoli ve kereviz gibi kış mevsiminde ağırlıklı tercih edilen sebzelerin kilogram fiyatlarında 5 ila 10TL arasında bir artış olduğu tespit edildi. Taze meyve sebze grubunda fiyatı aynı kalan tek ürün patates olarak tespit edildi.
Meyve tezgahlarında sadece elmanın fiyatında bir miktar düşüş gözlemlendi. Bu ay kalan diğer meyve fiyatlarında ortalamada 3 TL’lik bir artış hesaplandı.
Ortalama sebze (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 34,34 TL, ortalama meyve kg fiyatı 34,25 TL oldu. Hesaplamada -bu ay- 25’i sebze ve 10’u meyve olmak üzere toplam 35 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 32,53 TL olarak tespit edildi (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı”na dâhil edilmektedir).
● Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta;
Bu ay ekmek fiyatı arttı ve Ankara’da 200 gramlık ekmek fiyatı 8 TL olarak belirlendi. Böylece 4 kişilik ailenin aylık sadece ekmek fiyatında 105 TL’lik artış meydana geldi.
Tahıllar grubunda bu ayda sınırlı seviyede artış yaşandı. Marketlerde ürün çeşitliliğinde azalma tespit edildi.
● Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta;
Geçen ay fiyatı bir önceki aya göre sabit kalan zeytinyağı bu ay litre fiyatında ortalama 30 TL’lik artışla bu grubun en yüksek artışa sahip ürünü olarak belirlendi. Zeytinyağı fiyatları marketlerde ortalama litresi 330 TL’den satılmaktadır. Aynı şekilde zeytin fiyatlarında görülen 17 TL’lik artış ile siyah zeytin ortalama 225 TL, yeşil zeytin ortalama 190 TL’den market raflarında yer almaktadır.
Yağlı tohumlar ise (ceviz, fındık, yer fıstığı ve ay çekirdeği) kilogram fiyatında %8 oranında artışla ortalama 339 TL’den satılmaktadır.
● Son grup içinde yer alan diğer gıda maddelerinden;
Bu grupta en yüksek artış ortalamada 56 TL ile baharatlarda (kimyon, nane, karabiber vb.)gerçekleşmiştir. Ihlamur fiyatında geçen aya göre kısmi bir artış belirlenmiş, pekmezin fiyatında ise 14,50 TL’lik bir artış tespit edilmiştir.
Salça, reçel, bal ve şeker fiyatlarında bazı marketler sabit kalmış bazı market fiyatlarında indirim tespit edilmiştir. Fakat hesaplama da ortalama fiyatlar aynı kalmıştır.
