1 Haziran Dünya Süt Günü: Gıda Mühendisleri Odası’ndan Önemli Açıklamalar
1 Haziran 2024 - Bugün, memeli canlıların doğumdan itibaren tüketmeye başladığı, kendine özgü tat, koku ve kıvamı ile temel besin öğelerini yeterli ve dengeli biçimde sağlayan sütün önemine vurgu yapmak amacıyla kutlanan "Dünya Süt Günü". TMMOB Gıda Mühendisleri Odası, bu özel gün vesilesiyle süt ve süt ürünlerinin hem beslenmedeki yeri hem de sektörde karşılaşılan sorunlar hakkında kapsamlı bir basın açıklaması yaptı.
Nüfus Artıyor, Süt Üretimi Azalıyor
TÜİK verilerine göre, 2019’da Türkiye’nin nüfusu 83 milyonken, sağılan hayvan sayısı 31,9 milyon ve toplanan süt miktarı 22,9 milyon tondu. 2023 yılına gelindiğinde ise nüfus 85 milyona yükselirken, sağılan hayvan sayısı 25,8 milyona, toplanan süt miktarı ise 21,4 milyon tona geriledi. Nüfus artışına rağmen sağılan hayvan sayısının ve süt üretiminin düşmesi dikkat çekiyor.
Süt Tüketimi Avrupa'nın Çok Gerisinde
Ulusal Süt Konseyi’nin verilerine göre, Türkiye’de kişi başına yıllık süt tüketimi oldukça düşük seviyelerde. Kişi başına yıllık 39 kg içme sütü, 19.6 kg peynir, 29 kg yoğurt, 10 kg ayran ve 2.2 kg tereyağı tüketiliyor. Avrupa’da sadece içme sütü tüketiminin 100 litreyi aştığı düşünülürse, Türkiye’nin süt tüketiminde ciddi bir gerilik yaşadığı ortaya çıkıyor.
Enflasyon ve Yüksek Maliyetler Süt Üretimini Zorluyor
Yüksek enflasyon nedeniyle artan süt fiyatları, özellikle çocuklar için gerekli olan süt ve süt ürünlerinin düşük gelirli aileler tarafından temin edilmesini zorlaştırıyor. Üretim maliyetlerinin yüksek olması, yerel süt üreticilerini ciddi şekilde etkiliyor. Yem, enerji ve kredi maliyetlerinin artması, küçük ve büyük üreticilerin üretim maliyetlerini karşılayamamasına, hayvanlarını besleyememesine ve iflas etmelerine yol açıyor.
Çözüm Önerileri ve Stratejik Planlar
Gıda Mühendisleri Odası, süt üretiminin ve tüketiminin arttırılması için çeşitli çözüm önerileri sundu:
- Kaliteli Süt Üretimi İçin Destekler Artırılmalı: Süt hayvancılığı ile uğraşan çiftçi ve köylüye verilen destekler artırılmalı, kırsal kalkınmaya önem verilmelidir.
- Okul Sütü Projesi Yeniden Başlatılmalı: 2012-2019 yılları arasında uygulanan proje tekrar hayata geçirilmeli, projede kullanılacak sütler yerel işletmelerden temin edilmelidir.
- Kooperatifler Desteklenmeli: Süt üreticilerinin bir araya gelmesini sağlayacak teşvikler oluşturulmalı, kooperatifler desteklenmelidir.
- Pastörize ve UHT Süt Üretimi Teşvik Edilmeli: Sağlıklı süt tüketimi için pastörize ve UHT süt üretiminin yaygınlaşması teşvik edilmelidir.
- Denetimler Artırılmalı: Süt ve süt ürünlerindeki denetim artırılmalı, sokak sütü ve kayıt dışı üretim sonlandırılmalıdır.
- Yetkilendirilmiş Gıda Danışmanı Sistemi: Gıda Mühendisleri Odası’nın Tarım ve Orman Bakanlığı’na önerdiği sistem uygulanmalıdır.
- Doğru Bilgilendirme: Süt ve süt ürünleri konusunda bilgi kirliliğinin önlenmesi için uzman meslek grupları ile işbirliği yapılmalıdır.
Sonuç Olarak
Gıda Mühendisleri Odası, süt ve süt ürünleri tüketiminin önemine vurgu yapmaya, sürdürülebilir ve güvenli üretimde görev almaya, halkın sağlıklı beslenmesi konusunda önerilerini iletmeye devam edecektir. Her vatandaşın sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenme hakkını talep eden Oda, süt ve süt ürünleriyle ilgili yanıltıcı açıklamalara karşı duracaklarını belirtti.
Dünya Süt Günü kutlu olsun!
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu,
