Demokrat Parti Sözcüsü ve İzmir Milletvekili Haydar Altıntaş, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı konuşmada iktidarın bütçe yapma sürecini eleştirerek, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesine ilişkin açıklamalarda bulundu.
(DP Basın Merkezi – 24 Kasım 2023) Demokrat Parti Sözcüsü ve İzmir Milletvekili Haydar Altıntaş, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yaptığı konuşmada Meclis'in bütçe görüşmeleri üzerindeki etkisinin kısıtlandığını belirterek, “İktidar neredeyse bütçe görüşmelerini de torba kanun mantığıyla gerçekleştirecek” ifadelerini kullandı.
“Bütçenin Komisyona gelişi ve Meclis'ten geçişi esnasındaki aşağı yukarı elli günlük süre emsalleriyle mukayese edildiğinde, bu, detaylı rakamları konuşmaya ve incelemeye yeterli değildir” şeklinde konuşan Altıntaş, bu sürenin mutlak surette uzatılması ve bütçe hazırlıklarının daha dikkatli ve detaylı yapılması gerektiğini vurguladı. İzmir Milletvekili Altıntaş ayrıca milletvekillerinin, harcamaların nereye ve hangi ihtiyaca yönelik yapıldığını, dengeli kalkınmayı sağlayıp sağlamadığını, dağıtımların adaletli olup olmadığını veya siyasi tercihlerin konulup konulmadığını, bütçe üzerinde de inceleme ve araştırma imkânını bulamadığını belirtti.
Altıntaş, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesi üzerindeki görüşmelerde şu ifadeleri kullandı:
“Bir milletvekili yemin ederken Türk milleti adına yemin etmektedir. Dolayısıyla buradan aldığı yetkiyle milletvekilleri yasama yetkisini Türk milleti ve Türkiye Cumhuriyeti devleti adına kullanmaktadır. Yasama yetkisinin en önemlilerinden biri, vergi koyma ve bunu harcama işidir; bunun adına da "bütçe" diyoruz. Böylesine önemli bir yetkinin kullanılmasında milletvekillerinin yasama yetkilerini kullanmaları, benim kanaatime göre, kısıtlanmış durumdadır.
Bütçenin millet adına yapılması, kullanılması ve tartışılması esnasında meydana gelen tartışmalar ve bunun kullanılışı partili başkanlık rejiminin icra edilmeye başladığı günden bu yana daha da kısıtlanmış ve daralmış durumdadır. Komisyon üyesi olmayan milletvekillerinin önüne bütçe 6 rakamdan geliyor, personel SGK ödemeleri, mal ve hizmet alımları, cari transferler, sermaye giderleri, sermaye transferleri. Detay nedir? Detayları icra edenler ve yazanlar bilir, sizin bilme hakkınız ileriye kalmıştır. Buna baktığınızda, bir şirket bilançosuna baksanız veya o şirketin bir muavin defter kayıtlarını bile inceleseniz devlet bütçesinden çok daha detaylı, açık ve net rakamlar görürsünüz. Böyle olunca bütçe bir politika ve tercih metnidir, bir milletin irade beyanıdır ancak bu irade beyanı tamamen iktidarın arzu ve emellerine göre kısılmış durumdadır. Ayrıca, harcamalar ve proje detaylarıyla alakalı rakamların mutlak surette bütün milletvekilleri tarafından bilinme ihtiyacı vardır. Zaten 2024 yılı bütçesi için getirdiğiniz rakamlara baktığımızda, bütçe 2,6 trilyon lira açık vermek durumunda olduğu için, faiz ödemelerini de bunun içerisine koyarsanız yatırımlara ayıracak bir kaynak bulunmamaktadır.
“Çankırı, içinden tren hattı geçip tren geçmeyen tek ildir”
Sayın Bakan, Türkiye'de son dönemde en büyük parayı harcayan ve en büyük ihaleleri yapan kurumlardan birisiniz. Bu yaptığınız ihalelerin üzerinde meydana gelen tartışmalar millet vicdanında doğru makes bulmamaktadır. Her ne kadar bugün Varlık Fonuna devredilmiş olsa bile TELEKOM'un özelleştirilmesi ve sonra da Türk bankalarından aldıkları paralarla borcunu harcını milletin üstüne yıkıp giden TELEKOM hadisesi bile millet vicdanında kapanmamış, üstü örtülmemiş, mutlak surette günün birinde hesabı sorulacak bir rakam olarak açıkça ortada durmaktadır.
Ayrıca, Türkiye'de yirmi üç yıllık iktidar döneminde en fazla değiştirilen yasalardan biri İhale Yasası'dır; 190 mı, 200 sefer mi ne değiştirilmiştir. Bu değiştirilmenin en önemli bölümü de sizin Bakanlığınızı ilgilendirmektedir. Niye, modern anlamda herkesin anlayabileceği eşit ve adil, denetlenebilir bir ihale yasası yapmak yerine keyfe ve ihtiyaca göre yüzlerce defa İhale Yasası'nı değiştirme ihtiyacı duyulmaktadır? Bu da anlaşılır gibi değildir. Bütün bunların yanında, özelleştirme ve ihale politikalarımız yanlış olduğu gibi yap-işlet-devret ve kamu-özel işbirliği projelerimiz de oldukça sorunludur; kamu yatırımlarında mutlak surette bu anlayışa son verilmesi gerekmektedir.
Ben bir konunun altını çizmek istiyorum: Çankırı'nın Büyük Millet Meclisinde muhalefet milletvekili yok, bütün milletvekilleri iktidara ait ancak içinden tren hattı geçip tren geçmeyen tek il Çankırı'dır. Bu işin de mutlak surette göz önüne alınmasını rica ediyorum.”
