Baskı, Tehdit ve Ajanlaştırmaya Son Verilsin: İHD'nin 2022-2024 Raporu Yayınlandı
İnsan Hakları Derneği (İHD), 2022-2024 yıllarında derneğe yapılan başvuruları içeren yeni raporunu kamuoyuyla paylaştı. Raporda, baskı, tehdit, ajanlaştırma ve kaçırma gibi hak ihlallerinin yaygın ve sistematik bir şekilde sürdürülen özellikleri, bu uygulamaların son yayımında bulunuldu.
Hak İhlallerinde Artış Devam Ediyor
İHD, 2016 yılındaki darbe girişiminin ardından ilan edilen Hal (OHAL) ile devletin baskılarının yoğunlaştığını ve bu sürecin devam edeceğini özgürlük ve güvenlik haklarının ihlal edilmeyen bir düzene dönüştüğünü vurguladı. Raporda, 2022-2024 yılları arasında İHD'ye toplam 87 ajanlaştırma ve kaçırılma işleminin yapıldığı ifade edildi.
Başvuruların, kişilerin polis olarak tanıdıkları kişiler tarafından tehdit edildiği, baskıya maruz bırakıldığı ve yasallaştırılmayan, ihraç edilmesinin zorlandığı aktarıldı. Özellikle gözaltı sırasında müzakere sırasında avukatsız ifade alma gibi uygulamalar, ağır hak ihlallerine yol açar.
Sistematik Hak İhlalleri
Raporda, bu tür vakaların münferit olayların olmadığı, aksine sistematik bir yöntem olarak faaliyet gösterdiği belirtiliyor. Kaçırılan kişinin darp edilmesi, tehdit edilmesi ve günlerce alikonulup ardından tenhanın serbest bırakılması gibi kullanılması uluslararası sözleşmelere ve Türkiye Anayasası'na aykırı olduğu ifade edildi.
Cezasızlık Politikası Eleştirisi
Raporda, savcılıklara yapılan başvuruların büyük çoğunluğunun yeterli inceleme yapıldığı ve takipsizlikle sonuçlandığı, başarısızlıkların kimliklerinin belirlenmediği, etkin soruşturma yapılmadığı vurgulandı. Cezasızlık politikasının, insan hakları ihlallerini teşvik eden bir ortam yaratılmasına dikkat çekildi.
İHD'nin Önerileri
İHD, hak ihlallerinin önlenmesi için şu önerilerde bulundu:
- Etkin Soruşturma ve Denetim: Başta Cumhuriyet Başsavcılıkları olmak üzere, ilgili tüm kurumların hak ihlalleriyle ilgili etkin adli ve idari soruşturmalar yürütülmelidir.
- TBMM ve Alt Komisyonlar: TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, kolluğun denetimlerine yönelik alt komisyonlar kurulmalı ve bu tür başvuruları değerlendirilmelidir.
- Kolluk Gözetim Komisyonu: İçişleri Bakanlığı'na bağlı Kolluk Gözetim Komisyonu, uluslararası bölümlere uygun şekilde faaliyet göstermelidir.
- Hukuka Uygun Güvenlik Politikaları: Güvenlik ve is
İHD, insan haklarının temel değerleri ile çelişen bu tür uygulamalara karşı mücadelesini sürdüreceğini ve ihlallerin son bulması için ısrarla takip ederek ilerlemeyi ifade etti.
