Dijital Oyunlar & e-sporlar
İlk çağlarda olimpiyat oyunlarından günümüzdeki lEFS Uluslararası E spor Federasyonu 2023 Eylül Polonya Şampiyonası Paris 2024 Ağustos Olimpiyat Oyunları spor yarışmaları,..
Öncelikle 29 Ekim 2023 Cumhuriyet Bayramı, Cumhuriyetimizin, ülkemizin gelişmesi uygar, refah bir şekilde 2. yüzyıla girmesi, sonsuza kadar güçlü bir şekilde sürmesi dileğiyle kutluyorum.
Olimpiyat oyunları ilk çağlarda M.Ö 776 yılında eski Yunanistan 'ın Olimpia bölgesinde Isparta kralı Likogos'un isteğiyle yapılan oyunlar spor ve şenlikler tarihteki ilk olimpiyat oyunlarını temsil eder.
Yapılan ilk oyunlar spor şenliklerinin 4-5 gün sürdüğü bilinmektedir.
İlk olimpiyatlar sadece koşu ile başlasa da disk, cirit atma, uzun atlama, boks, güreş, atlı araba yarışları gibi müsabakalarla devam etmiştir.
Modern Olimpiyat Oyunları kurucusu Baron Pierre Coubert 'tir.
6-15 Nisan 1896 yılında Yunanistan 'da Panathiniyakos Stadyumunda atletizm, güreş, halter, jimnastik yarışları sürerken atletizm etkinliklerinde Maraton'dan başlayıp Panathiniyakos Stadyumunda sona eren maraton yarışları yapıldı. Bisiklet yarışları da bu dönemde Atina 'da yapıldı. Daha sonraları Olimpiyat Oyunları dört yılda bir yapılmaktadır.
Günümüzde Olimpiyat Yaz Oyunları olimpik spor dalları Atıcılık, atletizm, bedmington, basketbol, binicilik, bisiklet, boks, break dans, briç, jimnastik, dalga sörfü, hokey, eskrim, futbol, güreş, golf, halter, hentbol, judo, kano, kaykay, kürek, masa tenisi, modern pentatlon, okçuluk, satranç, spor tırmanma, ragbi, şu sporları, taekwondo, tenis, triatlon, voleybol, yelken,2024 Ağustos Paris Olimpiyatlarında yer alan sporlar ve oyunlar olup, ilk defa dijital oyunlar ve e-sporlar 'ın Paris 2024 Yaz Olimpiyatlarında resmen eklenmesi için çalışmalar yapılmış olup Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından kabul edilmemiştir.
Satranç, briç, dama, go, xiang qi (çin satrancı) oyunları zeka oyunları olarak yarışmaları yapılmaktadır .
Bilişim teknolojileri dijital çağ sosyal medya yapay zekâ çağında toplumların %40’ının çok büyük ilgi gösterdiği dijital oyunlar, e-sporlar geleceğe ışık tutacaktır.
Yakın gelecekte dijital oyunlar e-sporlar zeka yapay zekâ oyunları ve uygulamaları, yakın gelecekte yaşayan tüm toplumların büyük çoğunluğu tarafından ilgiyle izlenecek ve oynanacaklardır.
Web 2.0, Web 3.0, Web 4.0 (semantic Web) kullanımlarının gelişmesi sanal gerçeklik,3 boyutlu görseller ile Facebook, Instagram, YouTube, WhatsApp,metaverse, diğer tüm iletişim, sosyal medya, bulut bilişim ve blockchain ağlarının gelişmesi ile birlikte dijital oyunlar e-sporlar yapay zekâ ve zekânın içiçe geçmesi birlikte düşünmeleri, yaşama yeni boyutlar getirecektir. Zeka yapay zekâ ara yüzü ile süper zeki beyin bilgisayarlar çok yönlü düşünce üreteceklerdir.
Zekadan bahsetmişken IQ (İntelligence quotient) zekâ ölçüsü ülkemizde ortalama 87 bazı gelişmiş ülkelerde Hong Hong 107, Güney Kore 106, Japonya 105, Taiwan 104, Singapur 103, Almanya 102, İsviçre 102, Çin 101,ABD 98 diğer ülkelerde daha geride sürmektedir. IQ 100 üzeri iyi ,70-100 arası ortalama,70 altı zihinsel engelli olduğu kabul edilir.160 IQ dahi olarak tanımlanır. Einstein ve Stephen Hawking 162 IQ ile dahi bilim insanlarıdır.
Dijital teknolojiler , internet, sosyal medya, bulut bilişim ağlarındaki çok yoğun gelişmeler dijital oyunların e-sporların bilgisayarlar, mobil cihazlar, tabletler ile oynanabilmesi çok büyük ilgi görmektedir. Dijital oyunlar e-sporlar boş zamanlarımızın değerlendirilmesi eğitime destek ve eğlence amacıyla insanların aile içi, sosyal yaşamda yeni bir heyecan ve bağımlılık olarak ilgi görmektedir.
Dijital oyunlar macera, aksiyon, spor, simülasyon, taktik, strateji, yap boz, bulmaca , hayatta kalma zekâ geliştirme gibi ve sürekli türler artmaktadır.
Dijital teknolojiler ile kullanıcılara görsel ortam sunarak çoğu zaman belirli bir takma ad ve parola yardımı ile giriş yapılan belirli bir amaca yönelik genellikle kazanma -kaybetme üzerine kuruludur.
Günümüzdeki en çok oynanan oyunlar
1-Minecraft 238 milyon kopya, konusu hayatta kalma mücadelesi, kaynak toplama, yapı inşa etmek, yaratıklar ile mücadele, yemek yemek, dünyayı keşfetmek, ejderhayı öldürmek End'e giderek sonlanır.
2-PUBG(Player Unknown's Battlegrounds
150 milyon kopya oyun konusu hayatta kalma oyunu uçaktan bir adaya atılan 100 kişinin hayatta kalan son kişi veya takımın şiddet içeriği yüksek online oyun Hindistan gibi bazı ülkelerde yasaklanmıştır.
3-Fortnit +13 ,2 hafta veya 14 gün online oyun,her görevde rastgele haritalarda kaynak toplamak, görev için yapı inşa etmek, düşman saldırılarına karşı koymak,100 milyon kopya yapmış bir oyun.
4-League of Legends(LOL) online 100 milyon kopya konusu beş güçlü şampiyondan oluşan iki takım rakip takımın üslerini yok etmeye çalışmak, kalelerini yıkmak zafere giden yolda destansı oyunlar kurmak .
5- WOW World of Warcraft 90 milyon kopya online farklı ırkların karşı karşıya geldiği fantastik bir dünya, savaşçılar yok olmuş, hayatta kalanların yeni koloniler kurması üzerine kurulu bir oyun.
6-Counter -Strke Global Offensive(CS:GO) online
7-Data-2 online
8-Apex- Legend
9-Grand Theft Auto V online
10 -Tetris bulmaca oyunları
11-Wi sports çeşitli spor video oyunu
12-Cross Fire çevrim içi rekabetçi aksiyon oyunu
13- Haw Ken çocuk oyunları
14- Path of Exile çevrim içi rol yapma oyunu
Çok çeşitli binlerce oyunlar sürekli üretilmektedir.
Dijital oyunlar e-sporlar her geçen gün ilginin arttığı dünyada milyarlarca insanın oynadığı oyunlardır.
Dünyada IESF Uluslararası Espor federasyonu 2009 yılında kurulmuştur, dünyada 532 milyon lisanslı e- sporcu bulunmaktadır.
Ülkemizde TESFED Türkiye e-sporları federasyonu 2018 de kurulmuştur. Halen 10 bin civarı lisanslı e-sporcu bulunmaktadır.
Dijital oyunlar e-sporlar insanları sosyal, kültürel psikolojik olarak etkilemektedir. Dijital oyunlar e-sporlar her yaşta her kültürde insanın eğlenme ,yaratıcı olma, stresi yok etme, sosyal etkileşim ve iletişim araçlarıdır.
Çocuklar oyunlarla yaşamda duygularını kontrol etmeyi gelişmeyi, sorunları çözmeyi, sorumluluk bilinci almayı, zekâ ve stratejik gelişmelerine çok büyük katkı sağlayacaktır.
Çağımızın en büyük sorunu ekran bağımlılığına dikkat etmek gerekir.
Spor amaçlı yarışlar, oyunlar ilk çağlardan beri ister fiziksel olsun ister zekâ ve yapay zekâ alanlarında dijital oyunlar insanların barış içinde gelişmelerine çok büyük katkılar sağlayacaktır.