Elektrikli Araçlar (EA)
Electric Vehicle (EV)
2024 yılının tüm dünyada insanlığın ülkemizde yurttaşlarımızın uygar, özgür, huzur, refah ve barış içinde yaşamlarının sürmesini diliyorum.
Elektriğin günlük yaşamda aydınlatmadan sanayiye, işyerlerine, konutlara, sağlığa, iletişime, bilişime ve diğer tüm yaşam alanlarında kullanılması teknolojilerin geliştirilmesi uygarlıkların insanların konforlarının artması ile toplumlar günümüzde çok daha gelişmişlerdir.
Elektrik çağlar boyu en önemli keşif sayılmaktadır. Elektriğin günümüz teknolojilerinde en önemli özelliklerinden birisi üretildiği anda istenebilir boyutlarda depolanması ve tüketilmesi gerekmektedir.
Elektriğin özellikle güneş, rüzgâr ve diğer yenilebilir enerji kaynaklarından üretilmesinin gelişmesi, ayrıca 2010 yılından bu yana "Elektrikli Araçlar" ın üretilmeleri elektriğin depolanması için akü ve batarya teknolojilerinde çok hızlı gelişmeler yaşanmıştır.
Elektriğin depolanması kullanılacak güçlere boyutlandırılması, günümüzde elektrikli araçlarda kullanılan bataryaların 300-600 kg aralığında çalıştırdığı aracın ağırlığının % 25 ' i kadar olması elektrikli araçların en önemli olumsuzluğudur. Elektrik depolanması teknolojileri geliştikçe batarya, akü ve pillerin çevreye zararları azalacaktır.
Elektrikli Araçlar bataryaları lityum -iyon(li-ion) yüksek performans kalite ve yüksek enerji yoğunluğu olan yeni nesil bataryalardır.
Küçük ve hafif ünitelere daha fazla güç sığdırılabilir.
1 kwh ile 5-8 km yol kat edebilirler.
Elektrikli Araçlar pil çeşitleri Pb-Asit(kurşun Asit),NiCd(nikel kadmiyum),NiMH(nikel metal hidrat) ve Li-ion(lityum -iyon) olarak tanımlanmaktadır.
Elektrikli Araçlar enerji depolama bataryaları, mekanik güç aktarma organları, elektrik motoru,DC/AC akım ve gerilim dönüştürücüleri, ısıtma ve soğutma üniteleri kontrol kumanda merkezi gibi bölümlerden oluşur.
Elektrikli Araçlar bataryaları ortalama 8-10 yıl veya 160.000 km kullanılabileceği süresi bittiğinde bataryaların içindeki bir çok metalin, kimyasal maddeler ve asitlerin bir kısmının yeniden değerlendirilebileceği, değerlendirilmeye maddelerin doğada kontrollü bir şekilde saklanabileceği belirtilmektedir.
Elektrikli araçların bataryalarının fiyatları gücüne göre bugün 450 bin ile 900 bin TL arasında olabileceği şeklindedir.
Dünyada 1 milyar 400 milyon civarında ülkemizde 14 milyon civarında binek araç bulunduğu belirtilmektedir.Günümüzde %28 benzinli,%36 dizel,%34 LPG,%2 elektrikli araç bulunduğu ilgililerince açıklanmaktadır.
Ülkemizde halen 27 bin elektrikli araç dünyada ise 26 milyon civarındadır.
Elektrikli araç teknolojilerinin kullanımlarının gelişmesi ve yaygınlaşmasıyla dizel, benzinli ve LPG araçların teknolojileri, akaryakıt istasyonları kullanımdan kalkacaktır.
Gelişmiş Ülkeler ve onların otomotiv şirketleri 20- 30 yıllık süreçte dünyada tamamen elektrikli araçların kullanımına geçileceği öngörülmektedir.
Dünyada 1 milyar 400 milyon ülkemizde 14 milyon otomobil, yedek parçaları, bakım onarım servisleri değişecek tüm benzin dizel ve LPG ile çalışan araçlar hurda olarak yeniden değerlendirilecek.
Ülkemizde 20 milyon, dünyada 2 milyar elektrikli araç teknolojileri endüstrisi gelişecektir. Bu endüstri Ülkemizde en az 2 trilyon dolarlık dünyada 200 trilyon dolarlık bir ekonomik ve finansal boyut olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ayrıca elektrikli araçların motor ve diğer ekipmanlar ile elektrik ihtiyacını karşılayacak bataryaların teknolojileri çok hızlı gelişebilecektir.
Günümüzde elektrikli araçların motor güçleri araç özelliklerine göre değişmektedir. Ortalam 150 kW olduğu batarya ağırlıkları 450 kg civarında olduğu, yüksek sıcaklıkta hassas, batarya tamamen boşalınca şarj edilemediği, hasar görmesi durumunda alev alabileceği olumsuzluklar, yüksek Fiat, belirsizlik, uzun şarj süresi, kısa araç menzili, şarj istasyonu sayısı az, bakım onarım ağı yetersiz, alt yapı sistemleri oluşmaması, elektrik Fiat artışları, bulunmaktadır. Olumlu özellikleri çevre dostu egzoz emisyonu CO2 salınımı %20 daha az, Elektrikli araçların bakım onarım kolaylığı arıza riskinin daha az olduğu, daha ekonomik ulaşım özellikleri olduğu belirtilmektedir.
Elektrikli Araçlar fiyatları öncelikle ülkemizde üretilen TOGG araçların T10X 523 km menzilli 1.600 000 TL civarındadır.
Dünyada elektrikli araç markaları
BYD %17,5 TESLA % 12,5 Wuling 4,3 Volkswagen %4,2 BMW %3,5 Mercedes 2,9 Hundai 2,3 Kia 2,3 olarak üretim yapılmaktadır.
Çin BDY ile Elon Musk TESLA elektrikli Araçlar dünyada %35 üretim payına sahiptir.
Bu araçların fiyat ve teknik özellikleri ,
BYD ATTO 3 428 km menzilli,30 dakika DC hızlı şarj,150 kW motor,
BYD Doplhin 45 kW batarya 405 km menzilli, Çin fiyatı 16.500 dolar
Tesla model S Long Range 663 km menzilli,70.000 dolar
Tesla Standart Range 423 km menzilli, 36.000 dolar
Konutlar, işyerleri ve diğer alanlarda elektrik kullanımı elektrik dağıtım şirketleri yerine taşınabilir kolay montajlı batarya ve aküler ile yapılabilecektir.
Bilim insanları gelecekte sürdürülebilir Enerji Çözümleri güç elde etme, dağıtma, depolama, şarj etme, taşınabilir düşük güçlü uygulamalarla "Kuantum Piller" üzerine yoğun çalışmalar yapıldığını belirtmektedirler.
Bilişim teknolojileri, Yapay Zeka, dijital çağ, internet, bulut bilişim ağlarının çok hızlı gelişmeleri elektrikli araçların yapay zeka uygulamaları ile sürücüsüz kullanılabileceği, uçan araçların gökyüzünde dolaştığı bir çağ uzak değil.
Elektrikli Araçlar EA yazıma katkılarından dolayı İnşaat Mühendisi Sayın Sedat Gürsesli'ye teşekkür ediyorum.