Genel Olarak
Bilişim sisteminin engellenmesini engelleme veya bozma suçu , bir bilişim sisteminin sürekliliğini geçici olarak kesintiye uğratmak ya da tamamen kullanılmasını sağlamaktır .
Bu suç, karma hukuksal bir suçtur . Bu suçla bir yandan bilişim sisteminin güvenliği korunurken öte yandan mülkiyet hakkı da korunur .
Suçun Unsurları
Fail ve Mağdur
Bu suç, genel bir suçtur , herhangi bir kişi başarısız olabilir. Mağdur bakımından da özel bir sıfat aranmamaktadır .
Bu suçun karşılığında haksız menfaat karşılığında tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik uygulamalarıne hükmolunur .
Suçun Maddi Konusu
Suçun maddi meselesi bilişim sistemlerini oluşturur.
Eylem
Bu suç, seçimlik hareketli bir suçtur . Suç, bir bilişim sisteminin bozulmasını engelleme veya bozulma hareketlerinden yazılımlar işlenebilir .
- Bilişim sisteminin engellenmesi , bir bilişim sisteminin sürdürülmesini geçici olarak kesintiye uğratmasıdır .
- Bilişim sisteminin bozulması , bir bilişim sisteminin bozulmasının tamamen kullanılmasız hale getirilmesi , sistemden yararlanılmasının mümkün olmamasıdır .
Suçun Nitelikli Şekli
Seçimlik hareketlerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurumuna veya sisteme ait bilişim sistemi üzerinde işlemleri cezada yarı oranda artırım birimi gerektirir .
Tipikliğin Manevi Unsuru
Suçun manevi unsuru kasttır . Suçun gerçekleşmesi için herhangi bir amaç ya da saikle hareket edilmesi aranmamıştır .
Hukuka Aykırılık Unsuru
İşin ifası ve ilgilinin rızası , bu suçun hukuki nedenidir .
Suçun Özel Görünüş Biçimleri
Bilişim sisteminin engellendiği veya bozulduğu anda suç tamamlanır . Suça teşebbüs mümkündür .
Örneğin, arızalı sistem virüs yüklemesine karşın anti-virüs programının sisteminin korunması gibi.
Suça katılım konusunda genel kurallar uygulanır.
İçtima açısından şu nokta önemlidir: Bilişim sistemine yönelik olmayıp yalnızca bilgisayar donanımına yapılan saldırılar, mala zarar verme suçunu oluşturur .
Yani sistemin fiziki varlığına zarar vermeden verilen talimatlarla sisteme zarar verilmişse bilişim suçu, fiziki unsurlara zarar verilmişse mala zarar verme suçu oluşur .
Muhakeme
Bu suç soruşturması ve kovuşturması yeniden yapılır , şikayet aranmaz .
Bilişim Sisteminin İşleyişini Engelleme ve Bozma Yöntemleri
Bilişim sisteminin bozulmasını engelleme ve bozma, genellikle kötü amaçlı işlemlerin bir sonucu olarak gerçekleşir.
Bu tür faaliyetler:
- Bilgisayar ışıklarının şiddetini tehdit eder
- Verilerin bütünlüğünü bozar
- İş sürekliliği engeller
Başlıca Saldırı Yöntemleri
1. Siber Saldırılar
- DDoS (Dağıtık Hizmet Reddi) Saldırıları:
Birden fazla kaynaktan gelen aşırı trafik ile hedef sistem kaynakları aşırı yüklenerek engellenir. - Virüs ve Kötü Amaçlı Yazılım Saldırıları:
Kötü amaçlı yazılımlar, bir sistemin düzgün çalışmasını engelleyebilir, veriler bozulabilir veya çalabilir. - Fidye yazılımı (Fidye yazılımı):
Verilere erişimi engelleyen ve kullanıcıdan fidye talep eden yazılımlar.
2.Merkez Bankası Bozulması
- Sistem veritabanlarına yapılan saldırılar , verilerin çalınmasına veya silinmesine yol açılabilir .
- Veri tabanının manipüle edilmesi , verilerin yanlış şekilde kesilmesi veya kaybolması gibi sonuçlar doğurabilir .
3. Fiziksel Zararlar
- Donanım Arızaları:
Bilgisayar donanımında meydana gelen arızalar, bir sistemin çalışmasını engelleyebilir. - Yangın, Su Baskını gibi Afetler:
Ekonomik altyapıya zarar veren afetler, bilişim sisteminin kesilmesini kesintiye uğratabilir.
4. Sosyal Mühendislik Saldırıları
- Kullanıcıların kandırarak şifre veya kişisel bilgilerinin çalınması.
- Bu, kötü niyetli kişilerin sistem yaparak giriş sistemini bozmasına olanak tanıyabilir.
5. Yazılım Hataları ve Zafiyetler
- Yazılım hataları , sistemin doğru çalışmasına neden olabilir .
- Özellikle güncellenmeyen yazılımlar, güvenlik açıkları oluşturur ve bu sistemi de bozabilir .
6. Ağ Saldırıları
- Ağ üzerinden yapılan saldırılar ( örneğin, Man-in-the-Middle saldırıları )
- Verileri bozabilir veya kişisel gizliliğini bozabilir.
Hukuki ve Etik Boyut:
Bilişim sistemlerine yönelik kasıtlı zararlar, genellikle yasa dışıdır. Bu tür eylemler, hapis cezası ve ağır para cezaları gibi hukuki sonuçlara yol açabilir. Ayrıca etik açıdan da son derece zararlı olan bu tür saldırılar, yalnızca sistemlerin güvenliğini değil, aynı zamanda bireylerin ve şirketlerin itibarını da zedeler.
Sistemlerin güvenliğini sağlamak ve bozulmalarını engellemek için güçlü şifreleme yöntemleri, düzenli yedeklemeler, güncellemeler ve güvenlik protokollerinin uygulanması önemlidir.