Vesayet Altına Alınmış Yaşlının Bakmakla Yükümlü Yakınına Nafaka Davası Açılabilir Mi?
Türk Medeni Kanunu uyarınca herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve
altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır. Fakat eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler biraz farklıdır.
Türk Medeni Kanunu Madde 365'te dava hakkı düzenlenmiştir. Bu Madde uyarınca Nafaka davası, mirasçılıktaki sıra göz önünde tutularak açılır. Bu durumda dava, vesayet altına alınmış yaşlının geçinmesi için gerekli ve karşı tarafın malî gücüne uygun bir yardım isteminden ibaret olacaktır. Dava, nafaka alacaklısına bakmakta olan resmî veya kamuya yararlı kurumlar tarafından da açılabilir. Türk Medeni Kanunu "Korunmaya muhtaç kişiler" başlıklı Madde 366 uyarınca korunmaya muhtaç kişilerin bakımı, bununla yükümlü kurumlar tarafından sağlanır. Bu kurumlar, yaptıkları masrafları nafaka yükümlüsü hısımlardan isteyebilirler. Kanun uyarınca kurumda kalan yaşlının nafaka yükümlüsü yakınlarına nafaka davası açılmasının önünde bir engel bulunmamaktadır.
Ancak, T.C Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın yayınlamış olduğu Vesayet İşlemleri ve Vasilik Süreci Hakkında Açıklayıcı Rehber'de belirtildiği üzere T.C Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı huzurevleri ile yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerine kabul koşulları arasında yaşlının sosyal ve/veya ekonomik yoksunluk içinde bulunduğunun sosyal inceleme raporu ile saptanmış olması koşulu da bulunmaktadır. Yaşlının bakmakla mükellef yakınından nafaka bağlanması yaşlının sayılan koşullardan “ekonomik yoksunluk” koşulunu kaybetmesine sebebiyet vereceği gibi kurumsal bakım hizmetlerinin sosyal devlet ilkesi gereği karşılanmakta olması nedeni ile faydalı görünmemektedir. Ancak bazen mevcut koşulların vesayet altındaki kişinin alışkın olduğu, kendisine yararlı olan, vesayet altına alınmasa idi yapmaya devam edeceği bir aktivitesi, hobisi vb. daha doğru bir ifade ile çok temel sosyal ve gelişimsel ihtiyacını karşılayamıyor olması halinde nafaka talep etmek doğru olabilir.
Vesayet Altına Alınmış Yaşlının Bakmakla Yükümlü Yakınına Nafaka Davası'nda Yetkili Mahkeme Neresidir?
Yetkili mahkeme, taraflardan birinin yerleşim yeri mahkemesidir. Buna göre, Nafaka Alacaklısı veya Nafaka yükümlüsü kişinin yerleşim yeri mahkemesinde dava açılabilecektir. Görevli Mahkeme ise Aile Mahkemesi'dir.