Kültürel Sermaye Nedir?
Bourdieu bir çok kitabında bu teoriden bahsetmiş olsa da, sosyoloğun “Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste” adlı kitabı bu konuda en çok tanınan ve etkili olan eseridir. Kültürel sermaye, kültürel varlıkların toplumsal hareketlilik ve sınıf ayrımına nasıl katkıda bulunduğunu inceleyen ve kültürel bireylerin toplumda avantaj elde etmek için kullanabilecekleri parasal olmayan sosyal kaynakları ifade eden bir teoridir. Bourdieu, kültürel sermayeyi üç maddede ele almıştır: Somutlaşmış kültürel sermaye, somutlaşmamış kültürel sermaye ve kurumsal kültürel sermaye.
Açıklamalar
Somutlaşmış kültürel sermaye, bireylerin sahip olduğu, somut ve kültürel malzemelerdir. Kitaplar, müzik aletleri ve sanat eserleri bu sermayeye örnek olarak verilebilir.
Somutlaşmamış kültürel sermaye ise bireylerin sosyalizasyon ve yetiştirilme sürecinde içselleştirdikleri kültürel bilgi, alışkanlıklar ve becerileri ifade eder. Dil yeterliliği, görgü kuralları ve müzik veya edebiyat konusundaki zevkler bu sermayeye örneklerdir.
Son olarak kurumsal kültürel sermaye, eğitimsel nitelikler, yeterlilikler ve kurumsal tanınma gibi eğitimle ilgili kimliklere atıfta bulunur.
Bu üç sermayenin ortak noktası, bireyin sosyal statüsünü yukarıya çekmesidir. Proleter bir bireyin, kendini geliştirecek finansal gücü yoktur; kitap alıp okuyamadığı için dil yeterliliği artmaz, sohbet ederken yüzeysel konulardan çıkamaz ve dolayısıyla eğitimsel nitelikleri de eksik kalır, kısacası birey kültürel deprivasyona uğrar. Aksine burjuva bir ailenin çocuğu, istediği kitabı okuma, istediği müzik aletini çalma, istediği sanat eserini inceleme özgürlüğüne sahiptir. Proleter bir ailenin en büyük sıkıntısı yemek parası bulabilmekken, burjuva bir aile bu sorunu yaşamadığı için konuşacak konuları boldur; edebiyat, sinema, felsefe gibi geniş konularda tartışıp fikir alışverişi yapabilir ve kendilerini geliştirebilirler. Kendini geliştirmek, toplumun bir adım önüne geçmek, bir statü daha yukarıda olmak demektir.
Sonuç
Bourdieu’nün kültürel sermaye teorisi,bize kültürel kaynakların toplumsal eşitsizlikleri nasıl şekillendirdiğini anlamamıza yardımcı olan bir çerçeve sunar. Her konuda olduğu gibi bu konuyu da detaylandırma şansımız olsa da, sizlere en basit haliyle Bourdieu’nün ideolojisini aktarmak ve biraz merak uyandırmak istedim. Konu hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz internet üzerinden araştırmalar yapabilirsiniz. İyi okumalar dilerim.
